ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΤΗΣ ΠΛΑΤΩΝΙΚΗΣ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΟΗΣΗΣ 1

Βακχείος ο Απολλωνιαδίτης: Αθήνησιν: 6-Μαΐου-2006

Αγαπητοί Συνέλληνες

Η ομιλία αυτή αποτελεί μια εισαγωγή στον τίτλο του θέματος, το οποίο θεωρώ υψίστης σημασίας για εμάς τους Έλληνες. Θα θίξουμε, τι είναι έννοιες και τι γλωσσικές οντότητες, πως γίνεται η σύνδεση τους με τις ονομασίες τους, γιατί η σαφήνεια στην διατύπωσή τους είναι σχετική, πού ευρίσκονται, ποία είναι η μορφή τους και σε τι ωφελούν. Θα παραθέσουμε συλλογιστικές που μας οδηγούν στην αντικειμενική πραγματικότητα των γλωσσικών οντοτήτων. Η σαφήνεια, η ακρίβεια, η λεπτομερειακή ανάλυση των σκέψεών μας με τον Ελληνικό λόγο, πρέπει να γίνει μία από τις μεγάλες μας ιδέες. Το κείμενο με πλάγια γράμματα είναι αυτούσιο από την βιβλιογραφία και μόνο το κείμενο με όρθια είναι δικές μου σκέψεις. Δίδω παρακάτω τους ορισμούς και τις έννοιες λέξεων που θεωρώ πολύ χρήσιμες.

1. ΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΝΟΙΕΣ

Αξίωμα: Πρότασις αμέσως και εξ αυτής εναργής, μη χρήζουσα αποδείξεως, λαμβανομένη δε ως βάσις της αποδείξεως άλλων προτάσεων. Τα αξιώματα είναι κρίσεις γενικόταται, αναγνωριζόμεναι υπό πάντων ως αληθείς π.χ.: Το μέρος είναι ολιγότερον του όλου. Από το μηδέν δεν παράγεται τίποτε, κλπ.

Τα αξιώματα αποτελούν τη βάση των μαθηματικών και πάσης φυσικής επιστήμης. Επί των αξιωμάτων δε της Λογικής στηρίζονται όλων των επιστημών τα οικοδομήματα. Είναι τα θεμελιώδη αυτά αξιώματα της Λογικής τέσσερα [οι νόμοι: α) της ταυτότητος, Α=Β όπου Α = α+β+γ, β) της αντιφάσεως, Α δεν είναι όχι Α, γ) της του τρίτου αποκλίσεως, Αν Γ=Α+Β Α ή είναι Α ή δεν είναι Β και δ) του αποχρώντος λόγου, Σχέση αιτιακή, αποδεικτική με λογικό ειρμό], ονομάζονται αρχαί υπό του Αριστοτέλους.

Αρχή: Το πρώτον υπάρχον, γινόμενον ή κινούμενον και χρησιμεύoν ως αφετηρία, χρονική, τοπική, αιτιακή, λογική ή ως κανών και πρότυπον: Πρώτη αιτία και πηγή.

Γλώσσα: Είναι ο έναρθρος λόγος με τον οποίον οι άνθρωποι εκφράζουν τας σκέψεις των, τα συναισθήματά των, με την οποίαν συνεννοούνται και χάρις εις την οποίαν κυρίως διακρίνονται από όλα τα άλλα ζώα, είναι προϊόν μακράς ιστορικής εξελίξεως, η αρχή εμφανίσεώς της αδιευκρίνιστος.

Δόγμα: Εκ του ρήματος δοκέω. Εις την αρχαίαν γλώσσαν σημαίνει ό,τι φαίνεται καλόν εις κάποιον, γνώμη, δοξασία. Σήμερον σημαίνει κυρίως φιλοσοφικάς ή θρησκευτικάς δοξασίας, μη επιδεχομένας αμφισβήτησιν του κύρους αυτών. Εις την αρχαίαν ελληνικήν φιλοσοφίαν εσήμαινε τας αντιλήψεις και τας πεποιθήσεις ενός φιλοσόφου ή μιας φιλοσοφικής σχολής (τα δοκούντα), αργότερον δε η λέξις σημαίνει διδάγματα φιλοσοφικού περιεχομένου, επιβαλλόμενον υπό αυθεντίας χωρίς απόδειξη, ανώτερον πάσης κρίσεως και επομένως υποχρεωτικώς δεκτόν. Εις τους μετά τον Αριστοτέλη χρόνους, το δόγμα αντιτίθεται στην σκέψιν. Μία αυθαίρετη θέση της οποίας η αλήθεια δεν είναι απόλυτα 100% ορθή, αλλά μόνον 50% στατιστικά και γίνεται δόγμα, μόνον όταν επιβάλλεται η στατιστική της αλήθεια του 50%, στο σύνολο των οπαδών της αποκτώντας έτσι ισχύ 100%

Έννοια: Η υπό της διανοίας αντίληψις, ιδέα του περιεχομένου όντος ή φαινομένου. Μία έννοια έχει μεγαλύτερο βάθος, όταν έχει περισσότερα γνωρίσματα και μεγαλύτερο πλάτος, όταν περιλαμβάνει περισσότερα αντικείμενα. Όταν αυξάνεται το πλάτος, ελαττώνεται το βάθος και αντιστρόφως. Η γνωστική σημασία των εννοιών(εννοιολογικό σύστημα αξιών) είναι σπουδαιότατη, διότι δι’ αυτών και όχι δια των αισθήσεων συνέλαβαν την ουσία των όντων πολλοί φιλόσοφοι.

Επιστήμη: Λέγοντες επιστήμην, εννοούμεν συνήθως από αντικειμενικής απόψεως την συστηματικήν ενότητα γνώσεων, αι οποίαι αναφέρονται εις ένα είδος αντικειμένων, φαινομένων ή γεγονότων. Κατά τον Πλάτωνα η ανθρωπίνη γνώσις αρχίζει με την εικασία, εξ’ αυτής ανυψώνεται εις την πίστιν, εξ’ αυτής εις την διάνοιαν και εξ’ αυτής εις την επιστήμη, η οποία είναι η ασφαλής και αναμφίβολος γνώσις. Ο Αριστοτέλης χαρακτηρίζει ως επιστήμη την γνώσιν η οποία δεν παρέχει απλώς μόνον τα γεγονότα, το «ότι», αλλά και την αιτιολογίαν αυτών, το «διατί». Είναι γνώσις που δεν περιορίζεται εις τα δεδομένα, αλλ’ ανατρέχει εις τας αρχάς. Οι Στωικοί ορίζουν «Επιστήμην μεν είναι την ασφαλή και βεβαίαν και αμετάμπτωτον υπό λόγου κατάληψιν» δηλαδή επιστήμη είναι γνώσις ασφαλής, βεβαία και μη δυναμένη να τροποποιηθεί δια λογικών (και επιστημονικών) επιχειρημάτων.

Νόηση: Από φιλοσοφικής απόψεως, ο όρος νόησις χρησιμοποιείται για να δηλώση το σύνολον των ενεργειών, δια των οποίων επεξεργάζεται το ανθρώπινο πνεύμα, το υλικόν το παρεχόμενον εις αυτό από τας αισθήσεις και καταλήγει εις την ανακάλυψιν των αληθινών γνώσεων.

Ορθολογισμός-Ορθός λόγος: Ορθολογισμός είναι φιλοσοφικός όρος, που είναι ταυτόσημος με την ελληνική λέξη λόγος.

Οντολογία: Φιλοσοφικός όρος δια του οποίου δηλούται η φιλοσοφική επιστήμη, η οποία έχει ως θέμα της, την μελέτη του όντος εν γένει. Ιδρυτής της ο Αριστοτέλης.

Πληροφορία: Η γνώσις, η είδησις.

Σόφισμα-σοφιστεία: Ευφυές επινόημα, τέχνασμα, πανούργος επινόησις. Επιχείρημα ψευδές ή εσφαλμένον λογικώς, κατ’ αντίθεσιν προς το λογικόν επιχείρημα.

Συμμετρία: Η αναλογία των μερών προς το όλον, η ευρυθμία.(Κατά προέκταση και αρμονία).

Όσο υψηλότερη συμμετρία ύπαρχει σε ένα σώμα, τόσο περισσότερη πληροφορία περιέχεται σ’ αυτό. Π.χ. Για ένα τρίγωνο με πλευρές διαφορετικού μήκους όπως λέγεται σκαληνό, μπορούμε να διατυπώσουμε ένα σύνολο γεωμετρικών θεωρημάτων,πορισμάτων, αποδείξεων, κλπ. που αποτελεί και το σύνολο της πληροφορίας που εξάγουμε από αυτό, έστω σύνολο Α. Σε ένα τρίγωνο ισοσκελές με ίσες τις δύο πλευρές του, εξάγουμε πληροφορίες Α όσες στο σκαληνό τρίγωνο, αλλά επιπλέον και αυτές που προκύπτουν από την ισότητα των δύο πλευρών του, έστω Β. Δηλαδή σύνολο Α+Β. Σε ένα τρίγωνο ισόπλευρο με ίσες και τις τρεις πλευρές του, εξάγουμε πληροφορίες Α+Β όσες στο ισόπλευρο τρίγωνο αλλά επιπλέον και αυτές που προκύπτουν από την ισότητα των τριών πλευρών του έστω Γ. Δηλαδή σύνολο Α+Β+Γ. Η συμμετρία του ισόπλευρου με τις περισσότερες πληροφορίες Α+Β+Γ είναι υψηλότερη του ισοσκελούς με πληροφορίες Α+Β και αυτού του σκαληνού με τις ολιγότερες πληροφορίες Α. Ο κόσμος αφ΄εαυτού οδηγείται στην τάξη, στην συμμετρία και την υπερσυμμετρία, δηλαδή σε μια συμπαντική υπερδοιάνοια. Ο Steven Hawkings σε μια πρόσφατη ανακοίνωση του αναφέρει, ότι η συμπαντική πληροφορία δεν χάνεται μετά την κατάρρευση των συμπάντων στις μαύρες τρύπες, αλλά είναι επαναδιαθέσιμος.

Τάξις: Διευθέτησις, μεθοδική κατάταξις, κανονική λειτουργία, τοποθέτησις εις αρμόζοντα τόπον, θέσιν, σειράν, ή υπαγωγή εις κανόνας.

Χάος: 1) Είναι μία μακρόχρονα απεριοδική συμπεριφορά, ευαίσθητη στις αρχικές συνθήκες, που εμφανίζεται σε μη γραμμικά φαινόμενα χωρίς τυχαιότητα.

2) Χαοτικό είναι ένα Δυναμικό Σύστημα μη περιοδικό και μη εκρηκτικό, που παρ’ όλο ότι είναι πλήρως καθορισμένο, εντούτοις είναι ολοσχερώς απρόβλεπτο.

Ένα χαρακτηριστικό είναι η επανατροφοδότηση της εξαρτημένης μεταβλητής στην ανεξάρτητη για να πάρουμε την νέα τιμή, την οποία ομοίως επαναεισάγουμε στην εξαρτημένη μεταβλητή. Δηλαδή η συνεχής ανατροφοδοσία. Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι η αυτοομοιότητα της.

Κβαντομηχανική: Κλάδος της Φυσικής, ο οποίος ανεπτύχθη μεταξύ των ετών 1924 και 1928 δια να εξηγήσει τα φαινόμενα του μικρόκοσμου (ατόμων και υποατομικών σωματιδίων και των συνδεδεμένων με αυτά ακτινοβολιών) δια την ερμηνεία των οποίων η κλασική φυσική ήταν ανεπαρκής. Η κβαντομηχανική αναπτύχθηκε από τους Schrödinger και Heisenberg(αρχή απροσδιοριστίας Δx.Δp >=h). Βραβείο Νόμπελ 1933.. Χαρακτηριστικό της κβαντομηχανικής είναι η ασυνέχεια, τα κβαντισμένα επίπεδα ενεργείας. Η κλασική μηχανική περιλαμβάνεται εις την κβαντομηχανική ως οριακή περίπτωσις, όταν δηλαδή οι ταχύτητες είναι μικραί ή αι αποστάσεις μεγάλαι και οι δράσεις πολύ μεγάλαι συγκρινόμεναι με το κβάντον δράσεως h.

Στην μακροσκοπική κλίμακα τα σώματα αλλάζουν την ενέργειά τους συνεχώς. Στην μικροσκοπική κλίμακα στα συστήματα η ενέργειά τους αλλάζει ασυνεχώς δηλαδή με πολυάριθμα διακριτά επίπεδα ενέργειας. Αυτό συμβαίνει όταν ένας αριθμός ατόμων με τα ηλεκτρόνιά τους είναι συνδεδεμένα. Δεν έχουν την δυνατότητα να σχηματίσουν μια οποιαδήποτε δομή αλλά ορισμένες διακριτές δομές σε διακριτά επίπεδα ενεργείας. Η μετάβαση από την μία κατάσταση στη άλλη συμβαίνει με κβαντικά άλματα. Για να μεταβούμε σε υψηλότερο επίπεδο ενεργείας απαιτείται να δοθεί ενέργεια από έξω, και συνήθως μεγαλύτερο από την διαφορά για να υπερβεί το λεγόμενο κατώφλι ενεργείας ενώ μετάβαση σε χαμηλότερο επίπεδο ενέργειας γίνεται αυτόματα με παροχή ενέργειας προς τα έξω.

2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Για να σας προϊδεάσω επί του θέματος, θα χρησιμοποιήσω δύο παραδείγματα.

Παράδειγμα Α

Εάν δώσω σε μερικούς από το ακροατήριο να διατυπώσουν τι σημαίνει ελευθερία, θα ακούσουμε διαφορετικούς ορισμούς. Εάν από αυτούς τους ιδίους, τους ζητηθεί εκ νέου να επαναδιατυπώσουν τι σημαίνει ελευθερία, ελέγχοντας ο καθένας την ακρίβεια και σαφήνεια της προηγούμενής του απάντησης, σχεδόν όλοι, θα διατύπωναν και πάλι απαντήσεις διαφορετικές ο καθένας από την δική του.

Παράδειγμα Β

Έχοντας κατά νουν το θέμα που σας αναπτύσσω, απεφάσισα να καθορίσω τον τίτλο πριν το γράψιμο. Έγραψα αρκετούς τίτλους, όπως. Η Ελληνική γλώσσα και η Πλατωνική εννοιολογία. Η Ελληνική γλώσσα και η Πλατωνική εννοιολογία μέσα αναβάθμισης του ανθρώπου. Η συμβολή της Ελληνικής γλώσσας και της Πλατωνικής εννοιολογίας στην αναβάθμιση του ανθρώπου. Η σημασία της Ελληνικής γλώσσας και της Πλατωνικής εννοιολογίας στην ανέλιξη της νόησης και της προσωπικότητας. Τεκμηρίωση οντολογικών προεκτάσεων της Ελληνικής γλώσσας και της Πλατωνικής εννοιολογίας. Τελικά κατέληξα στον τίτλο: Οντολογικές προεκτάσεις της Ελληνικής γλώσσας, της Πλατωνικής εννοιολογίας και της νόησης.

Από τα παραπάνω, αλλά και από άλλες περιπτώσεις, ανακύπτουν ορισμένοι προβληματισμοί.

Γιατί υπάρχουν διαφορετικές απαντήσεις στην ίδια ερώτηση, ακόμη και από το ίδιο άτομο; Από πού προέρχονται οι σκέψεις, οι εμπνεύσεις, οι διαισθήσεις, οι προαισθήσεις, πολλές φορές χωρίς λογική εξήγηση; Είναι ένα μυστήριο η φύση της διαίσθησης, δηλαδή της ικανότητας του νου να παράγει ξαφνικές εμπνεύσεις-λύσεις σε προβλήματα, τα οποία μια προηγούμενη μακρά λογική διερεύνηση, δεν μπόρεσε να λύσει. Ποιος είναι ο μηχανισμός τους; Αυτά τα επιβεβαιώνουν μεγάλοι μαθηματικοί όπως ο Gauss, ο Poincare κ.α. Προσπάθειες να εξηγηθεί η τεράστια χωρητικότητα της μνήμης μας με μορφή ψηφιακής καταχώρησης, βασισμένη στον γενετικό κώδικα, εγκαταλείφθηκαν πολύ νωρίς. Η επιστήμη σήμερα αδυνατεί να απαντήσει, αν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές θα μπορούσαν στο μέλλον να υποκαταστήσουν και να εξισωθούν με τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ειδικοί επιστήμονες αδυνατούν να απαντήσουν, αν θα ερμηνεύσουν την λειτουργία της νόησης κάποτε. Ο νευροεπιστήμονας Wiesel βραβείο Νόμπελ λέει, θα χρειαστούμε ένα αιώνα, ίσως και μια χιλιετία γι’ αυτό. Ο νευροεπιστήμονας Hubel βραβείο Νόμπελ λέει, για το πώς συναρμολογείται η πληροφορία, τα χαρακτηριστικά, η μορφή, το χρώμα, η κίνηση στον εγκέφαλο δεν έχουμε ιδέα.

3. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

Ο εγκέφαλος

Ο εγκέφαλος είναι χωρισμένος σε δύο σχεδόν ίσα και όμοια ημισφαίρια, που το καθένα συνδέεται και ελέγχει την αντίθετη πλευρά του σώματος. Μεταξύ των δύο ημισφαιρίων υπάρχει το τυλώδες σώμα, με 200.000.000 νευρικές ίνες, που συνδέουν τα δύο ημισφαίρια. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ένα αριστερό λεκτικό και οπτικό –χωρικό και ένα δεξί συναισθηματικό. Οι μνήμες των αισθητηρίων οργάνων ευρίσκονται στον φλοιό σε διακριτά μέρη. Με τις αυλακώσεις που φέρει η επιφάνεια του εγκεφάλου αυτή γίνεται 20φορές μεγαλύτερη της κρανιακής. Κάθε ημισφαίριο διαιρείται στους λοβούς. Εμπρός είναι ο μετωπιαίος που ασχολείται με διανοητικές δραστηριότητες και άρθρωση γλώσσας για τον οποίο γνωρίζουμε πολύ λίγα. Ακριβώς πίσω ο βρεγματικός που το χαμηλότερο σημείο του η περιοχή Warnock συνδέεται με την ανάγνωση. Κάτω ο κροταφικός, πίσω ο ινιακός και κάτω η παρεγκεφαλίδα. Οι μνήμες των αισθητηρίων οργάνων ευρίσκονται στον φλοιό σε διακριτά μέρη.

Ο Ilya Prigogin βραβείο Νόμπελ επισημαίνει εμφαντικά. Ο εγκέφαλος πρέπει να είναι σε μεγάλο βαθμό μη κανονικός… η μη κανονικότητα, το χάος, οδηγεί σε πολύπλοκα συστήματα. Δεν πρόκειται για τέλεια αταξία. Το αντίθετο…το χάος καθιστά δυνατή τη ζωή και τη νοημοσύνη. Ο εγκέφαλος έχει επιλεγεί να γίνει τόσο ασταθής, ώστε η παραμικρή επίδραση να μπορεί να οδηγεί στο σχηματισμό τάξης. Δηλαδή η λειτουργία του εγκεφάλου υπακούει στη χαοτική δυναμική θεωρία.

Οι νευρώνες

Οι νευρώνες ή νευρικά κύτταρα είναι οι αγωγοί, που μεταφέρουν τις εισερχόμενες πληροφορίες και τις επαναξιολογούν. Μεταδίδουν τις εντολές από τον εγκέφαλο στα διάφορα όργανα με ταχύτητα 180km/hr περίπου, για να δράσουν σύμφωνα με τους στόχους, όπως τους έχει προσδιορίσει ο εγκέφαλος. Ο ίδιος ο εγκέφαλος είναι ένα τεράστιο οργανωμένο σύνολο από περίπου 10¹¹ νευροκύτταρα, που κάνουν την επεξεργασία και αποθήκευση των εισερχομένων πληροφοριών. Κάθε νευρώνας συνθέτει μια νέα ιστορία-εικόνα-παράσταση και αυτό το νέο μήνυμα ταξιδεύει. Το νευρικό σύστημα είναι μια τεράστια συσκευή παράλληλης επεξεργασίας, αφού κάθε γραμμή μεταφοράς είναι παράλληλα και ένας επεξεργαστής. Ο εγκεφαλικός φλοιός είναι το τέρμα και η αφετηρία της διαδρομής των παλμών. Στον φλοιό μια νέα κατάσταση συνδυάζεται με αναμνήσεις και ήδη υπάρχουσες σκέψεις. Ο φλοιός παίζει σημαντικό ρόλο στην εκμάθηση και την ανάμνηση.

Μνήμη

Είναι τριών ειδών

1.Άμεση Μνήμη, που διατηρεί τα ερεθίσματα εισερχόμενα μέσω αισθήσεων για λίγα δευτερόλεπτα. Οι περισσότεροι άνθρωποι κρατούν στην μνήμη αυτή μια σειρά από πέντε έως επτά αντικείμενα. Βασίζεται σε μια ηλεκτρική διέγερση ορισμένων νευρωνικών συνδέσεων.

2. Μνήμη Μικρής Διάρκειας ή Προσωρινή Μνήμη. Ορισμένα από την άμεση περνούν στην Μνήμη Μικρής Διάρκειας ή Προσωρινή Μνήμη και διατηρεί εμπειρίες για μερικές ώρες. Βασίζεται σε μια ηλεκτρική διέγερση ορισμένων νευρωνικών συνδέσεων.

3. Η Μνήμη Μακράς Διάρκειας ή Μακροχρόνια Μνήμη, η οποία χρησιμοποιείται για να θυμηθούμε πληροφορίες που είναι μόνιμα αποθηκευμένες. Ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί ένα διαφορετικό μηχανισμό για την μακροχρόνια μνήμη. Βασίζεται στη δημιουργία νέων συναπτικών συνδέσεων. Η μακροχρόνια μνήμη έχει δικτυακή δομή και το εννοιακό σύστημα πρέπει να είναι λειτουργικό, όχι μόνο στη τελική του μορφή, αλλά και κατά την διάρκεια της δημιουργίας του.

Η Γλώσσα

Γλώσσα είναι η μετάφραση της σκέψης ως εξωτερικής και αντιληπτής από τις αισθήσεις της εσωτερικής αναπαράστασης. Η ανάπτυξη γλωσσικών ικανοτήτων δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη της ευφυΐας. Η σκέψη φαίνεται ασύλληπτη χωρίς την γλώσσα. Όταν ξεκινούμε μια σκέψη, κάνουμε ένα είδος εσωτερικού διαλόγου, η οποία διατυπώνεται με τη χρήση των λέξεων. Οι λέξεις είναι κατά βάση ονόματα, δηλαδή οι διευθύνσεις των εννοιών, ενώ οι προτάσεις παίζουν τον ρόλο περιγραφών δομής, που συσχετίζουν μεταξύ τους έννοιες, για να δημιουργήσουν κάποιο είδος μοντέλου με βάση το συνειρμικό περιεχόμενο αυτών των εννοιών. Για να περιγράψουμε μια ορισμένη κατάσταση σε άλλους ανθρώπους, δεν αρκεί να προσάψουμε «ονόματα», δηλαδή λέξεις σε διάφορους κόμβους του δικτύου των συνειρμικών σκέψεων, αλλά και να προσαρμόσουμε το νόημα αυτών σε μια κοινή κατανόηση, αποφεύγοντας τα διφορούμενα νοήματα. Αυτή η τυποποίηση του νοήματος των λέξεων, περιλαμβάνει κατ’ ανάγκη την ταξινόμηση σε μη διφορούμενες κατηγορίες, δηλαδή λογικές κατηγορίες με σαφή γνωρίσματα. Δύο είναι οι περιοχές που ελέγχουν την γλώσσα. Η περιοχή Broca που εστιάζεται συνήθως στον αριστερό μετωπικό λοβό κοντά στην περιοχή του κινητικού φλοιού, που ελέγχει την κίνηση των μυών των χειλιών και χειρίζεται την σύνταξη. Μια βλάβη του οδηγεί σε ασύντακτη, αλλά κατανοητή ομιλία, εφόσον το νόημα εξαρτάται μόνο από την σύνταξη. Η περιοχή Wernicke ελέγχει την κατανόηση της γλώσσας, δηλαδή την σημασιολογία, την ονομασία των πραγμάτων, ονομασία χρωμάτων και επανάληψη προφερόμενων λέξεων. Βλάβη της καταλήγει σε μια γραμματικά ορθή, αλλά χωρίς νόημα ομιλία και αδυναμία κατανόησης των άλλων.

Συνειδητό και Ασυνείδητο.

Αυτό που κάνει την εισερχόμενη πληροφορία ασυνείδητη, είναι φαινομενικά το ότι δεν συσχετίζεται αρκετά στενά με τα άμεσα ενδιαφέροντα κάποιου. Ο εγκέφαλος επεξεργάζεται την πληροφορία για να υπηρετεί τους στόχους του οργανισμού. Πληροφορίες που σχετίζονται με τους στόχους και την περασμένη ιστορία του, διαμορφώνουν ένα είδος προσωπικού ημερολόγιου στην μακροχρόνια μνήμη και είναι αυτό που ονομάζουμε εγώ. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι συνειδητότητα είναι η συσχέτιση προς αυτό το εγώ.

Η ψυχαναλυτική σχολή των Freund, Alfred, Jung ονομάζει «Συνειδητό» το μέρος της μακροχρόνιας μνήμης, που μπορεί να ανακληθεί αυθόρμητα σε εικονική, ηχητική, αλλά κυρίως λεκτική μορφή και να συσχετισθεί με τον εαυτόν μας. Ένα μέρος της μακροχρόνιας μνήμης μας, αυτό που κυρίως μελετούν, το ονομάζουν Υποσυνείδητο ή Ασυνείδητο κατά τον Jung. Ονομάζουν έτσι, το μέρος της μακροχρόνιας μνήμης, που δεν μπορεί εύκολα ή καθόλου να ανακληθεί, είναι μέρος της προσωπικής ιστορίας και μπορεί να επηρεάσει την συμπεριφορά του ατόμου.

Θεωρίες

1) Η Γνωστική Ψυχολογία

Η Γνωστική Ψυχολογία προσπαθεί να περιγράψει τις διανοητικές διαδικασίες από την πλευρά της θεωρίας συστημάτων, χωρίς αναφορά στις πραγματικές φυσικοχημικές και φυσιολογικές διαδικασίες. Τα αποτελέσματα τέτοιων προσπαθειών είναι τα συστημικά μοντέλα, που προσπαθούν να περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να αναπαραχθούν οι διανοητικές διαδικασίες ως αλγόριθμοι σ’ έναν υπολογιστή. Σήμερα οι νοησιακοί ψυχολόγοι θεωρούν ό,τι τα μηνύματα μέσα στον νου αναπαρίστανται με τη βοήθεια της Διαδικασιακής Νοηματοδοσίας ή Σημασιολογίας όπως σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Ανακύπτουν προβλήματα από την ανάλυση των εννοιών σε στοιχειώδη τμήματα. Προκύπτει το ερώτημα ποια είναι η φύση τους. Οι νευρολόγοι θεωρούν ό,τι οι διαδικασίες είναι νευρολογικής φύσεως και καθαρά αναλογικές.

Στη θεωρία αυτή για την δομή της μακροχρόνιας μνήμης υπάρχουν δύο θεωρίες.

Θεωρία νοηματικών δικτύων. Ιεραρχεί τις έννοιες με βάση τον βαθμό λογικής αφαίρεσης που έχουν, και δημιουργεί συνθετότερες έννοιες, συνδέοντας απλούστερες. Σε μεταγενέστερες μορφές της, συνδέει τις συνθετότερες νοητικές παραστάσεις μεταφράσιμες σε φράσεις (εκφράσεις).

Θεωρία Νοερών Μοντέλων. Ο P.N. Johnson-Laird ανάγει το νόημα λέξεων και φράσεων σε βιολογικές διαδικασίες και ορίζει την αλήθεια ως αντιστοιχία μεταξύ της γλώσσας και του πραγματικού κόσμου (G.A. Miller). Έδειξε το πώς μπορεί να συναχθεί νόημα με τη βοήθεια μιας θεωρίας μοντέλων, δίνοντας ένα παράδειγμα. Νοερό Μοντέλο.

2) Εξελικτική Ψυχολογία

Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή οι έννοιες αποκτώνται σταδιακά, από προγενέστερες έννοιες τις προέννοιες. Ο Piaget έδειξε ότι οι διαφορετικές απόψεις μιας έννοιας κατανοούνται και χρησιμοποιούνται από ένα παιδί σε διαφορετικές ηλικίες, δηλαδή οι έννοιες αναπτύσσονται σταδιακά χωρίς να χάνουν το αρχικό νόημα και χωρίς να καταλήγουν σε μια τελική μορφή, ενώ με την απόδοση ονομάτων για τις έννοιες προστίθενται και κάποια τυποποιημένα χαρακτηριστικά, που επιτρέπουν τη λεκτική ανταλλαγή νοημάτων δηλαδή την γλωσσική επικοινωνία. Τα νοητικά σχήματα σε μικρά παιδιά είναι μη εξειδικευμένα και διαφοροποιούνται σταδιακά σε εξειδικευμένα. Η ανάλυση των εννοιών βασίζεται σε λογικές συνιστώσες. Μεταγενέστεροι εξέφρασαν αντιρρήσεις ό,τι η λογική κατηγοριοποίηση δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

3) Εξελικτική μοντελοποίηση της μνήμης

Η μακροχρόνια μνήμη έχει δικτυακή δομή και το εννοιακό σύστημα πρέπει να είναι λειτουργικό, όχι μόνο στη τελική του μορφή, αλλά και κατά την διάρκεια της δημιουργίας του. Η όλη διαδικασία είναι ένα είδος εξέλιξης των εννοιών και τα προγενέστερα στάδια μιας έννοιας δεν αντικαθίστανται από μεταγενέστερα, αλλά παραμένουν ως μόνιμες συνιστώσες της εννοίας. Εδώ φαίνεται ότι υπάρχει χρονική συνιστώσα η οποία αποτρέπει την αντικατάσταση των προεννοιών. Οι συνειρμοί εννοούνται εδώ οι εμπειρικοί και όχι οι λογικοί συνειρμοί όπως στα περισσότερα δικτυακά μοντέλα. Δεν συνδέονται μεταξύ τους οποιεσδήποτε λογικές συνιστώσες (κατηγορικές συνιστώσες) κάποιων εννοιών, αλλά διάφορα κιναισθητικά σχήματα που μας λένε πώς μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε με ένα αντικείμενο.

Αυτό οδηγεί στη ερώτηση: Πώς μπαίνουν μέσα σε αυτό το σύστημα οι έννοιες, όπως τις καταλαβαίνουμε συνήθως; Που είναι οι έννοιες μέσα σε αυτό το σύστημα;

Αυτό συμβαίνει όταν αρχίζουμε να αναπτύσσουμε λέξεις και γλωσσικές εκφράσεις. Οι λέξεις αποτελούν το σύστημά μας για σηματοδότηση των εννοιών που τις κάνουν διακριτές, ενώ η γλώσσα αποτελεί το σύστημα έκφρασης πιο σύνθετων νοημάτων, με την βοήθεια δομημένων συνόλων από λέξεις.

Σύμφωνα με την εξελικτική ψυχολογία τα βασικά χαρακτηριστικά του προτεινόμενου μηχανισμού μακροχρόνιας μνήμης είναι τα ακόλουθα.

1. Για την κωδικοποίηση ενός αντικειμένου δεν χρησιμοποιούνται οποιαδήποτε εξωτερικά, υποτιθέμενα «αντικειμενικά» χαρακτηριστικά του αλλά ο τρόπος που μπορούμε να το χειρισθούμε.
2. Αν μπορούμε, εν μέρει, να χειρισθούμε ή να παρατηρήσουμε δύο αντικείμενα με τον ίδιο τρόπο, τότε αυτός ο μερικός μηχανισμός(δομή) είναι μια κοινή «προέννοιά» τους. Η κωδικοποίηση δεν ξεκινάει από την αρχή αλλά χρησιμοποιεί κατά το δυνατόν ανεπτυγμένες δομές.
3. Οι λέξεις, δηλαδή τα ονόματα για αντικείμενα , οι ενέργειες κτλ., είναι απλά ετικέτες που μπαίνουν σε μερικούς κόμβους αυτού του δικτύου, όταν αυτό είναι ήδη ανεπτυγμένο αρκετά. Είναι απαραίτητες για να επικοινωνήσουμε να σκεφθούμε σε λογικές κατηγορίες, αλλά δεν είναι απαραίτητες για την απομνημόνευση των νοημάτων. Χρησιμεύουν μάλλον στη δημιουργία νοερών μοντέλων και στη σύλληψη πιο σύνθετων νοημάτων.
4. Το « νόημα» των προεννοιών έχει αυξανόμενη ασάφεια, αυξανόμενη έλλειψη εξειδίκευσης όσο πηγαίνουμε σε βαθύτερα (πιο πρώιμα) στάδια διαμόρφωσης των εννοιών. Έτσι, πολύ διαφορετικές έννοιες μπορεί να έχουν κάποια κοινή προέννοια ή μάλλον, προεννοιακή δομή.

Ένα τέτοιο δίκτυο είναι λειτουργικό έστω και ατελώς ακόμη και στα πρώιμα στάδιά του και αυτοεξελίσσεται. Σε αντίθεση με αυτό, τα λογικά κατηγορικά δίκτυα είναι περιγραφές αφηρημένης δομής και πρέπει να είναι πλήρη για να είναι χρήσιμα. Είναι σαν τα προγράμματα των υπολογιστών που δεν μπορούν να ερμηνευθούν από τον υπολογιστή και να τρέξουν, αν λείπει έστω και ένα κόμμα. Τα κίνητρα και τα εξωτερικά ερεθίσματα επιλέγουν σε πια από τα εισερχόμενα ερεθίσματα θα δώσουμε περισσότερη προσοχή και αποφασίζουν προς πια κατεύθυνση θα προχωρήσει η επεξεργασία των εισερχομένων πληροφοριών. Η ανάπτυξή τους είναι παράλληλη με αυτήν των εννοιών. Η σκέψη φαίνεται ότι είναι ένα παιχνίδι μεταξύ εμπειρικών συνειρμών και λογικών επεξεργασιών.

4. ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

Γλώσσα και οντολογία

Οντολογία αποκαλούμε τη θεωρία περί του είναι, δηλαδή πρώτον τι είναι, και δεύτερο τι σημαίνει και τι είναι να είσαι, σε τι συνίσταται, και κατά τον Αριστοτέλη, η επιστήμη η οποία μελετά το ον ως ον καθώς και τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά του. Ο Heidegger λέει ότι, η οντολογία ασχολείται με το είναι του όντος και ότι αφορά το ον. Για το ποιες θεωρούμε αληθινές οντότητες, ο B. Russell λέει: είναι τα υπαρκτά αντικείμενα, που συνθέτουν την έσχατη διευθέτηση του κόσμου.

Δεν συνδέονται αναγκαστικά όλες οι οντολογικές έρευνες με τη γλώσσα. Μπορούμε να ορίσουμε τι εννοούμε «ον», δίχως να χρειασθεί να καταφύγουμε σε γλωσσικά εργαλεία. Η μελέτη ωστόσο της γλώσσας, μας οδηγεί αναπόφευκτα στην οντολογία. Θα μπορούσαμε, να θεωρήσουμε πως στη δυτική παράδοση, το ζήτημα της οντολογίας βρέθηκε συνδεδεμένο κατά προτεραιότητα με τη γλώσσα από καθαρή συμπτωματικότητα της ιστορίας. Η αντίληψη αυτή κατάγεται από τις γλωσσικές θεωρίες των σοφιστών. Για τον Γοργία και τους συναδέλφους του, ο λόγος προκύπτει από τις εντυπώσεις που κάνουν πάνω μας τα εξωτερικά πράγματα, δηλαδή τα αισθητά. Μια τέτοια αντίληψη μας φέρνει αντιμέτωπους με σοβαρά παράδοξα. Όπως πίστευε ο Αντισθένης (π.445-π.365 -), μαθητής του Γοργία και στη συνέχεια συνδέθηκε με τον Σωκράτη λέει: δεν μπορώ να ορίσω τι σημαίνει πράγμα: μπορώ μονάχα να καταδείξω ορισμένες ιδιότητες που διαθέτει. Υπάρχουν και χειρότερα, διότι δεν μπορώ να πω για κάτι τι (δεν;) είναι, ούτε καν ότι δεν είναι, όχι μόνο βρίσκομαι εγκλωβισμένος στο παλιό δίλημμα του Παρμενίδη (το ον είναι και το μη ον δεν είναι), αλλά δεν μπορώ καν να διατυπώσω το δεύτερο σκέλος του δίπολου. Τα προβλήματα αυτά, θα οδηγήσουν στη διατύπωση των πλατωνικών θεωριών και γενικότερα της αρχαίας «γλωσσικής φιλοσοφίας». Το δόγμα που θεωρεί την αλήθεια ως συμφωνία αυτού που εκφωνείται με αυτό που είναι, θα ενδυναμώσει τη σύνδεση της γλώσσας με την οντολογία. Η γλώσσα μιλά για το είναι. Λέμε ότι το χιόνι είναι λευκό. Χρησιμοποιούμε την λέξη χιόνι γι’ αυτό που βλέπουμε να πέφτει. Η λευκότητα όμως τι είναι; Προκειμένου να απαντήσουν σε τέτοια ερωτήματα, ο μεν Πλάτων, διετύπωσε την θεωρία των ιδεών, ο δε Αριστοτέλης, τη θεωρία των σύμφυτων στα πράγματα μορφών. Ως προς τη θέση της γλώσσας: η γλώσσα δεν είναι ένα άπαξ μέσα στον κόσμο, αλλά εγγράφεται μέσα σε ένα σύμπαν σημαίνον, του οποίου αποτελεί μονάχα μία ιδιαίτερη περίπτωση. Οι γλώσσες θα πρέπει να περιγραφούν ως αυτοοργανομένα και αυτοεξελισσόμενα συστήματα. Τίθεται πάντα το ερώτημα: τι τύπους όντων σημαίνουν οι γλωσσικές οντότητες;

Οι κατηγορίες του Αριστοτέλη και η κατηγορηματική σύλληψη της πρότασης.

Ας πάρουμε την τυπική μορφή μιας πρότασης, έτσι όπως αναπτύχθηκε από τον Πλάτωνα και παγιώθηκε από τον Αριστοτέλη. Έχουμε λοιπόν την κανονική μορφή, Υ(ποκείμενο) είναι Κ(ατηγόρημα). Ας υποθέσουμε πως το καθένα από τα δύο αυτά στοιχεία αντιστοιχεί σε πραγματικότητες. Εάν πρόκειται για τις ίδιες πραγματικότητες, π.χ. το δέντρο είναι δρυς, τότε περιοριζόμαστε σε ταυτοτικές κρίσεις. Εάν πρόκειται για διαφορετικές πραγματικότητες, π.χ. το δέντρο είναι ωραίο, τότε η κάθε μια υπάρχει ξεχωριστά, ανεξάρτητα από την άλλη, πώς να τις συνδέσουμε; Ο Πλάτων επέλυσε αυτό το πρόβλημα, με τη βοήθεια μιας οντολογίας που αντιβαίνει στην διαίσθησή μας: οι πραγματικότητες, σύμφωνα με τον Πλάτωνα, είναι ιδέες (είδος), οντότητες ολότελα διαφορετικές από τις οντότητες του αισθητού κόσμου, οι οποίες είναι απλώς τα αντίγραφα των ιδεών. Η σύνδεση των ιδεών επιτελείται με την συμμετοχή (μέθεξιν) των πρώτων στις δεύτερες. Η μέθεξις είναι ελάχιστα ξεκάθαρη έννοια και σε πλήθος φιλοσόφων η λύση αυτή φάνηκε ολωσδιόλου εξωπραγματική. Η λύση του Αριστοτέλη (η ισοδυναμία του είναι) εκφράζεται στη θεωρία των κατηγοριών και θα τύχει πλούσιου σχολιασμού κατά τη διάρκεια ολόκληρου του μεσαίωνα και μέχρι τις μέρες μας. Το θεμελιώδες σημείο της συλλογιστικής του Αριστοτέλη είναι, πως αυτό που υπάρχει (το ον) λέγεται με πολλαπλούς τρόπους (πολλαπλώς λέγεται): είτε κατά σύμπτωση (κατά συμβεβηκός) είτε ως αληθές (και το μη-ον ως ψευδές), είτε σύμφωνα με τα σχήματα της κατηγορίας, σύμφωνα δηλαδή με τα σχήματα της κατηγόρησης. Οι κατηγορίες αντιστοιχούν στην ακόλουθη ταξινόμηση.

Την κατά μηδεμίαν συμπλοκή λεγομένων έκαστον ήτοι ουσίαν σημαίνει ή ποσόν ή ποιόν τι ή πού ή ποτέ ή κείσθαι ή έχειν ή ποιείν ή πάσχειν. Έστι δε ουσία μεν ως τύπω ειπείν οίον άνθρωπος· ίππος, ποσόν δε οίον δίπηχυ, τρίπηχυ· ποιόν δε οίον λευκόν γραμματικόν· προς τι δε οίον διπλάσιον, ήμισυ, μείζον· πού δε οίον εν Λυκείω, εν αγορά· ποτέ δε οίον χθές, πέρισυν· κείσθαι δε οίον ανάκειται, κάθηται· έχειν δε οίον δε υποδέδεται, ώπλισται· ποιείν δε οίον τέμνειν, καίειν· πάσχειν δε οίον τέμνεσθαι, καίεσθαι.

Μετάφραση: Οι εκφράσεις που δεν συμμετέχουν σε κανένα συνδιασμό μπορεί να σημαίνουν: την υπόσταση, ή το ποσόν (ποσότητα)· ή το ποιόν (ποιότητα)· ή το ως προς τι (σχέση)· ή το πού (τόπος)· ή το πότε (χρόνος· ή τι θέση στην οποία βρίσκομαι (θέση)· ή την κατάσταση στην οποία βρίσκομαι (κτήση)· ή το πράττω (ενέργεια)· ή το πάσχω (πάθος). Η υπόσταση, για παράδειγμα, όπως όταν λέμε γενικά «άνθρωπος, ίππος»··«το ποσόν», για παράδειγμα, όπως «δύο πήχεις τρείς πήχεις»· «το ποιόν», για παράδειγμα, όπως «λευκός, μορφωμένος»· «το ως προς τι», για παράδειγμα, όπως «διπλάσιος, μισός μεγαλύτερος»· «το που», για παράδειγμα, όπως «στο Λύκειο, στην αγορά»· «το πότε», για παράδειγμα, όπως «χθες, πέρυσι»· «τη θέση στην οποία βρίσκομαι», για παράδειγμα, όπως «ξαπλώνομαι», κάθομαι· «την κατάσταση στη οποία βρίσκομαι», για παράδειγμα, όπως «υποδύομαι, είμαι οπλισμένος»· «το πράττω», για παράδειγμα, όπως «κόβω, καίω»· «το πάσχω», για παράδειγμα, όπως «κόβομαι, καίγομαι».

Το λεκτόν και η ποικιλότητα της οντολογίας

Η κατηγορηματική δομή που υιοθέτησαν ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης, οδήγησαν σε σοβαρές οντολογικές δυσκολίες. Οι δυσκολίες αυτές καθίστανται ανυπέρβλητες, όταν λαμβάνουμε ως σημείο εκκίνησης της προβληματικής μας, μια οντολογία υλιστικού ή μάλλον «σωματειακού» χαρακτήρα όπως έκαναν οι στωικοί. Π.χ. το δέντρο είναι πράσινο το συνδετικό ρήμα, είναι, ενώ σημαίνει ταυτότητα στην ουσία δεν έχουμε ταυτότητα. Θα έπρεπε να γράψουμε το δέντρο πρασινίζει. Το ρήμα πρασινίζει σημαίνει ένα συμβάν. Για να κατανοήσουμε το οντολογικό καθεστώς, οδηγούμαστε στην περίπλοκη στωική θεωρία του λεκτού, με την έννοια του εκφράσιμου.

Με τη θεωρία του λεκτού, οι στωικοί όχι μόνον μας προσφέρουν μια πρωτότυπη ανάλυση της γλώσσας, αλλά και μας επιτρέπουν να αναλογιστούμε την οντολογική της αυτονομία. Η αυτονομία αυτή δεν αντιστοιχεί βέβαια σε «κάποιο ον», και τούτο δεν είναι αμελητέο παράδοξο· ωστόσο πρέπει όμως να παρατηρήσουμε, πως αντιστοιχεί στη βαθύτερη θέση του αντικειμενισμού, σύμφωνα με την οποία το γεγονός πως κάτι σημαίνει, δεν προσθέτει κάτι στο όν.

Η γλωσσική σχετικότητα

Η θέση των Sapir-Whorf. Η γλωσσική σχετικότητα είναι ένα ζήτημα, που τέθηκε από τους φιλοσόφους του 18ου αιώνα ως μελέτη της αμφίδρομης επενέργειας της γλώσσας πάνω στις αντιλήψεις και των αντιλήψεων στη γλώσσα, δηλαδή μια συγκεκριμένη γλώσσα αντανακλά τον πολιτισμό στα πλαίσια του οποίου μιλιέται. Το βαθύτερο πρόβλημα που απασχολεί τη φιλοσοφία είναι το αντίστροφο: περιορίζει μια γλώσσα τις δυνατότητες των αναπαραστάσεων; Μπορούμε να αποδεχθούμε την πρόταση 5.6 του Tractatus του Wittgenstein: «Τα όρια της γλώσσας μου είναι τα όρια του κόσμου μου»; Εάν την αποδεχθούμε, τίθεται το ερώτημα, εάν μπορούμε στα πλαίσια μιας συγκεκριμένης γλώσσας, να αποκτήσουμε πρόσβαση σε ότι αναπαρίσταται σε μια άλλη γλώσσα.

Η σχετικότητα της οντολογίας και το ζήτημα της καθολικής γλώσσας

Τέθηκε συμμετρικά το ζήτημα της ισοδυναμίας μεταξύ γλωσσών διαφορετικών πολιτισμών και της κατασκευής ενός εργαλείου, που θα υπερβαίνει αυτές τις διαφορές, με άλλα λόγια της κατασκευής μιας καθολικής γλώσσας. Θα έπρεπε στα πολύγλωσσα κάθε σειρά λέξεων να αντιστοιχεί με ένα αριθμό. Η σύγχρονη λογική απέδειξε τη χρησιμότητά της. Ο φορμαλισμός όμως είναι παγκόσμια γλώσσα; Το σημείο ωστόσο που αξίζει να συζητήσουμε βρίσκεται αλλού και αφορά την οντολογία. Ο Russell δεν δίστασε να γράψει, πως «υπάρχει στον κόσμο κάτι που αντιστοιχεί στη διάκριση των μερών του λόγου, έτσι όπως αυτή εμφανίζεται σε μια λογική γλώσσα». Έχουμε βάσιμους λόγους να πιστεύουμε, πως οποιαδήποτε καθολική γλώσσα είναι αδύνατη. Αν το καλοσκεφτούμε, είναι αντιφατική η ιδέα, πως μπορούμε να αποδείξουμε με απόλυτο τρόπο, πως μια καθολική γλώσσα είναι αδύνατη, γιατί η απόδειξη θα προϋπέθετε την ύπαρξη αυτής της γλώσσας. Κάθε εξήγηση της γλωσσικής σχετικότητας, θα ήταν κατά βάθος μια προσπάθεια υπέρβασης της σχετικότητας· κανείς δεν μας απαγορεύει να προσπαθήσουμε. Η ποικιλότητα των γλωσσών δεν μπορεί να ελαττωθεί και το γεγονός αυτό συνιστά αναμφίβολα το πιο αινιγματικό δεδομένο, για το οποίο αντιπαρατίθενται σήμερα η φιλοσοφία της γλώσσας και η δυτική μεταφυσική. Και ακόμη να δημιουργούταν μια καθολική γλώσσα, αυτή μετά πάροδο ετών θα διαφοροποιούταν, από τους ίδιους λόγους για τους οποίους και σήμερα υπάρχει αυτό το πλήθος των γλωσσών.

Heidegger: «D…Πριν από λίγο καιρό, αποκάλεσα (πολύ αδέξια) τη γλώσσα ΄΄σπίτι του είναι΄΄. Εάν ο άνθρωπος, δια του λόγου της γλώσσας του, κατοικεί στο αίτημα που του απευθύνει το είναι, τότε εμείς οι Ευρωπαίοι κατοικούμε, πρέπει να το παραδεχτούμε, σε ένα ολότελα διαφορετικό σπίτι από τον άνθρωπο της Άπω Ανατολής. J…Ας θεωρήσουμε ως δεδομένο πως οι γλώσσες, εδώ και εκεί, δεν είναι απλώς διαφορετικές, αλλά εκ βαθέων ξετυλίγονται με άλλο τρόπο, D… Έτσι η συζήτηση από σπίτι σε σπίτι παραμένει σχεδόν αδύνατη»

Σκέψη και γλώσσα

Σκέψη είναι ένας τύπος δραστηριότητας, που προσιδιάζει σε τέτοιο βαθμό στα ανθρώπινα υποκείμενα, ώστε είναι δυνατό να την καταστήσουμε διακριτικό χαρακτηριστικό τους σε σχέση με τα άλλα ζώα. Δεν θα ήταν άτοπο λοιπόν να αναρωτηθούμε εάν μπορούμε να σκεφτούμε δίχως γλώσσα, ή να υποστηρίξουμε, πως δίχως σκέψη δεν υπάρχει γλώσσα. Δύο θέσεις ακραίες, θέτουν τα όρια στις δυνατές απαντήσεις σε αυτό το πρόβλημα: α) η πραγματική σκέψη είναι μη γλωσσική και κάθε γλωσσική έκφραση συνιστά εκφυλισμό της σκέψης (πνευματισμός του Bergson)· β) η σκέψη είναι μόνο γλώσσα (νομιναλισμός). Παρατηρούμε πως το ερώτημα είναι κάθε άλλο παρά απλό και πως εμπλέκεται μια οντολογική προβληματική: εάν παραδεχτούμε πως η σκέψη είναι γλώσσα, μπορούμε να συμφωνήσουμε, ότι συνιστά υλική διεργασία, και γενικότερα, όσοι υποστηρίζουν, πως η σκέψη δεν είναι της ιδίας φύσης με την ύλη, έχουν τη τάση να διαβλέπουν σ’ αυτή κάτι διαφορετικό από τη γλώσσα. Είναι δυνατόν να εξετάσουμε την ανθρώπινη γλώσσα δίχως να καταφύγουμε σε μια μη γλωσσική δραστηριότητα της σκέψης;

Τα ενοποιητικά μοντέλα είναι μια φενάκη και αντί γι’ αυτά, θα ήταν καλύτερο να προκρίνουμε τα σπονδυλωτά μοντέλα. Η δυνατότητα της γλώσσας δεν είναι παρά το αποτέλεσμα της σύνθεσης αυτών των διαφορετικών σπονδύλων (μας προϊδεάζει στην κβαντομηχανική). Η δυνατότητα σύνθεσης είναι διπλή: είτε η συσχέτισή τους μεταβάλλει τη λειτουργία καθενός από αυτά, (με άλλα λόγια, τα όρια ενός σπονδύλου τίθενται από την απουσία σχέσης με τα υπόλοιπα) είτε παραμένουν αναλλοίωτα. Η τεχνογλωσσική (μάλλον εννοεί την φυσικοχημική) επανάσταση του αυτοματισμού συνεπάγεται άραγε και μια θεωρητική επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την ανθρώπινη γλώσσα; Ο J.A. Fodor λέει ό,τι η άποψη περί σπονδυλωτής διάνοιας εξελίχθηκε σε γενική θέση γύρω από τη δομή της διάνοιας και τις νοήμονες δραστηριότητες.

Άλλοι, πιο τολμηροί ερευνητές(κυρίως φυσικοί), κατέληξαν έτσι σε εικασίες, ότι ο μηχανισμός επεξεργασίας πληροφοριών του νου βασίζεται σε μυστηριώδεις μοριακούς μηχανισμούς, κβαντικά φαινόμενα και άγνωστα ακόμη πεδία. Π.χ. Στο άρθρο «τι είναι σκέψη» του V. Mesheryakov, QUANTUM, Ιούλιος-Αύγουστος 2001 προτείνεται η αλληλεπίδραση ανάμεσα στον εγκέφαλο και στα ελαστικά κύματα με μήκος κύματος γύρω στο ένα νανόμετρο και εικάζεται, ότι η ανάλυση των δυνάμεων στα μόρια, στα ατομικά συμπλέγματα, κ.ο.κ. ίσως δώσει την απάντηση στο ερώτημα «Τι είναι σκέψη». Παρόμοια, ο φυσικομαθηματικός Roger Penrose προτείνει στο βιβλίο του Shadows of the Mind, ότι οι υψηλότερες συνθετικές ικανότητες του νου, οφείλονται σε κβαντικά φαινόμενα στιγμιαίου αλληλεπηρεασμού διαφόρων σημείων του εγκεφάλου, που λαμβάνουν χώρα στους λεγόμενους μικροσωληνίσκους (microtubyles). Αυτοί είναι εξαιρετικά μικροί σωλήνες από πρωτεΐνη, που χρησιμεύουν σαν ένα είδος σκελετού για τα κύτταρα.

Η ψηφιοποίηση του νου

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, τα πράγματα συντίθενται από ύλη και μορφή, η αντίληψη είναι η από κοινού πράξη του αισθανόμενου και του αισθητού: με άλλα λόγια, αντιλαμβάνομαι, σημαίνει, διαμορφώνω στο νου μου μια εικόνα παρόμοια με την εικόνα των πραγμάτων, γνωρίζω επίσης, σημαίνει, πως κάποιο από τα πράγματα υπάρχει στο νου μου. Ο νεοπλατωνισμός, όπως και ο πλατωνισμός, χωρίς περισσότερη εκλέπτυνση, θέτει το ζήτημα της σχέσης της ιδέας προς την ιδέα από την οποία προκύπτει και ενδεχομένως, προς το πράγμα από το οποίο προκύπτει. Ο Descartes παραδεχόμενος το δυϊσμό της ψυχής και του σώματος, θεωρεί πως ο νους και η ύλη δεν είναι της ιδίας οντολογικής φύσης. Η αναπαράσταση λοιπόν, δεν μπορεί να είναι πια της ίδιας με αυτό που αναπαριστά. Η αντίληψη δεν μπορεί να θεωρηθεί πλέον, ως η από κοινού πράξη του αισθανόμενου και του αισθητού. Η καρτεσιανή αντίληψη περί ανθρώπινου νου συνιστά βαθιά ρήξη και με την σύγχρονη ορολογία, χαρακτηρίζοντάς την επανάσταση των ιδεών θα λέγαμε, πως έπειτα από αυτή, ο νους σταματά να λειτουργεί με αναλογικό τρόπο, η αναπαράσταση καθίσταται αποκλειστικά ψηφιακή, αντιστοιχεί σε μια κωδικοποίηση. Με μαθηματική ακρίβεια, οι νέες συνθήκες θα καταστήσουν και τη σκέψη σημείο της ιδίας φύσης με το γλωσσικό ήχο, σημείο δηλαδή αυθαίρετο.

Το ζήτημα της προθετικότητας

Κατά τον Searle Η υπόσχεση είναι μια γλωσσική πράξη που οι υπολογιστές δεν θα κατορθώσουν ποτέ να επιτελέσουν. Το πρόβλημα αυτό επονομάζεται προθετικότητα και αφορά την ιδιότητα της συνείδησης που θα μπορούσε να συνοψιστεί στο γεγονός ότι, κάθε συνείδηση είναι συνείδηση κάποιου πράγματος. Και για να ορίσουμε τι σημαίνει συνείδηση, μπορούμε να υποστηρίξουμε πως η προθετικότητα προστίθεται στην ικανότητα αναστοχασμού (reflexivite) (κάθε συνείδηση είναι συνείδηση του εαυτού της, την ίδια στιγμή που είναι συνείδηση και κάποιου άλλου πράγματος) και στην υποκειμενικότητα και/ή στην εσωτερικότητα (interiorite) ( η οπτική γωνία κάθε συνείδησης προς τον έξω κόσμο είναι μοναδική και μόνο αυτή μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτήν την οπτική γωνία). Δηλαδή αυτό που λείπει από το γραπτό κείμενο κατά τον Πλάτωνα για να είναι προφορικός λόγος όπως και από τον υπολογιστή είναι η συνείδηση. Η ανθρώπινη σκέψη είναι συνείδηση. O Turing το 1930 ήταν ο πρώτος που περιέγραψε ένα φανταστικό ηλεκτρονικό υπολογιστή, χωρίς σφάλματα, με απεριόριστη μνήμη ικανή να εκτελέσει οποιοδήποτε αλγόριθμο για την επίλυση μαθηματικών προβλημάτων. Δεν αντικαθιστά όμως πλήρως την λειτουργία του εγκεφάλου, την συνείδηση. Ο Gödel το 1931 απέδειξε ότι, δεν υπάρχει στην αριθμοθεωρία πεπερασμένο σύστημα αξιωμάτων που να αποδεικνύει όλες τις ιδιότητες των φυσικών αριθμών. Το αποτέλεσμα του Gödel μας λέει: ό,τι είναι αληθινό (ορθό), δεν είναι κατ΄ ανάγκη και αποδείξιμο.

Συνείδηση και προθετικότητα: η θέση του Husserl

Το γεγονός πως η γλώσσα σηματοδοτεί, συνεπάγεται πως υπάρχει κάποια σύνδεση μεταξύ των γλωσσικών σημείων, των νοητικών αναπαραστάσεων και του εξωτερικού κόσμου. Οι εγγενείς στη συνείδηση οντότητες ανήκουν σε ένα πολύ ιδιαίτερο είδος: είναι ιδέες, έννοιες, νοητικές πράξεις, (απόφανση, άρνηση, σημασιοδότηση κ.λπ.). Στη συνείδηση δεν υπάρχουν πράγματα, όπως τα αντικείμενα του κόσμου ή οι συλλογές (ή οι τάξεις) αυτών των αντικειμένων. Το πρόβλημα είναι να συνδεθούν αυτοί οι δύο τύποι οντοτήτων, γιατί η γλώσσα μιλά για τον κόσμο. Η θέση του Husserl (την οποία μπορούμε να αποκαλέσουμε θέση της προθετικότητας με τη κυριολεκτική σημασία του όρου), είναι, πως η σύνδεση επιτελείται αποκλειστικά από την συνείδηση (μεταξύ σκέψης και γλώσσας).

Μια ιδέα είναι προθετικό περιεχόμενο έλεγε ο Descartes· κατ’ αυτή την έννοια , διαθέτει αυτό που οι Κύριοι του Port-Royal ονομάζουν σύλληψη(comprehension) (με άλλα λόγια, έναν ορισμό με την βοήθεια άλλων ιδεών· για παράδειγμα, η σύλληψη της ιδέας του ανθρώπου είναι «έλλογο ον»). Συνδέεται, ωστόσο, και με κάτι ολότελα διαφορετικό: διαθέτει έκταση( για παράδειγμα την τάξη των ανθρώπων) και την ένταση-σύλληψη. Ο νόμος του Port Royal. Λέει ότι υπάρχει αντιστρόφως ανάλογη σχέση μεταξύ του κατά βάθος(έντασής τους) ορισμός των ιδεών(= η σημασία των όρων) και της έκτασής τους (=η υποβολή των όρων).

5. ΝΟΗΤΙΚΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ

Ελληνικό Πνεύμα

Ο Theodor Gomperz αναφέρει. «Σχεδόν ολόκληρος ο διανοητικός πολιτισμός μας έχει ελληνική καταγωγή. Ολόκληρη η σκέψη μας, οι εννοιολογικές κατηγορίες μέσα στις οποίες κινείται, οι γλωσσικές μορφές που χρησιμοποιεί και οι οποίες την κυβερνούν, όλα αυτά είναι σε μεγάλο βαθμό τεχνητά προϊόντα και κυρίως, δημιουργήματα των μεγάλων διανοητών του παρελθόντος. Αν θέλουμε να θεωρούμε το αποτέλεσμα ως το πρωταρχικό, και το τεχνητό ως το φυσικό, είμαστε υποχρεωμένοι να γνωρίσουμε σε βάθος εκείνη την εξελικτική διαδικασία». Το Ελληνικό πνεύμα συνέλαβε ή πολύ περισσότερο, διείδε τη Φύση, οργανική ή ανόργανη, ως έμβιο Όλον, ως κινούμενο αρθρωτό Όλον, ως Σύμπαν. Στα πλαίσια ενός αυστηρού εννοιολογικού μέτρου η προσωκρατική Φιλοσοφία χαρακτηρίσθηκε από τους Comperz και Burnet ως προθάλαμος της επιστημονικής σκέψης. Οι μεγαλύτεροι σύγχρονοι μελετητές τοποθετούν την προσωκρατική Φιλοσοφία, σε ένα γόνιμο σημείο μεταξύ των προεννοιολογικών ορθολογικών αντιλήψεων.

Ο J. Burnet αναφέρει. Η επιστήμη έχει την απόλυτη, χρονολογημένη και αναγνωρισμένη αρχή της στην Ελλάδα, από την εποχή του Θαλή, αποτελεί ένα «Ελληνικό τρόπο αντίληψης του κόσμου». Ο Schrödinger παρατηρεί, «...η αυθεντική κατανόηση στα δύσκολα προβλήματα δεν επιτυγχάνεται με μακρούς συλλογισμούς, αλλά με μια αστραπή αποκάλυψης την οποία συμβολίζει άριστα η Παλλάδα Αθηνά, η οποία αναπηδά πάνοπλη μέσα από το κρανίο του πατέρα της Δία». Ακόμη διατυπώνει με βεβαιότητα ότι τα φαινόμενα στον χώρο και τον χρόνο μπορούν διανοητικά να αναπαρασταθούν με τις μορφές της σκέψης. Οτιδήποτε δεν μπορούμε να το βάλουμε μέσα στα καλούπια των μορφών θα παραμείνει άγνωστο εσαεί. Σ’ αυτό η υπερβατική απαγωγή θα μπορούσε με τη βοήθεια των εμπειριών να δημιουργήσει νέες μορφές σκέψης, μορφές αισθαντικής διαίσθησης.

Η αξιοπιστία των αισθήσεων

Είναι ένα πολυσυζητημένο ερώτημα, στο οποίο αποδόθηκε μεγάλη σημασία στη Φιλοσοφία της Φύσης των Αρχαίων. Παρατηρήθηκε ότι οι αισθήσεις μας εξαπατούν. Απλά παραδείγματα είναι, η σπασμένη ράβδος στο νερό, το μέλι έχει πικρή γεύση για όσους πάσχουν από ίκτερο. Η θεωρία της σχετικότητας λέει, ότι ο χώρος και ο χρόνος αλληλομεταβάλλονται και δεν είναι έτσι όπως οι αισθήσεις μας τα μεταφέρουν. Η αξιοπιστία των αισθήσεων είναι ένα από πολύ βαθύτερα ερωτήματα που γνώριζαν οι αρχαίοι και που έχουν αναβιώσει σήμερα. Η προσπάθειά μας για την επίτευξη μιας εικόνας του Κόσμου βασίζεται μόνο στις αισθήσεις. Ποιος είναι ο ρόλος της νόησης στην κατασκευή αυτής της εικόνας; Η εικόνα του Κόσμου θεμελιώνεται, στην πραγματικότητα, μόνο στη καθαρή νόηση. Η καθαρή λογική εξηγεί μόνο λίγα φυσικά φαινόμενα.

Το Εν του Παρμενίδη

Οι Ελεάτες και κατά κύριο λόγο ο Παρμενίδης, διατύπωσαν χωρίς απόδειξη (θεωρώντας το αυτονόητο) την ύπαρξη Ενός είναι αγέννητου, αφθαρτου, αναλοίωτου, ακίνητου, αμετάβλητου. Η ύπαρξη της μοναδικότητας του Όντος, δηλαδή της πρώτης αρχής, βεβαιώνεται από την έλλειψη οντότητας του μη είναι (του εκτός του Ενός). Το Παρμενιδειο διατύπωμα «το γαρ αυτό νοείν εστίν τε και είναι» ταυτίζει την νόηση με την ύπαρξη: κάθε νόηση αναφέρεται σε κάποια ύπαρξη, να σκεφτόμαστε χωρίς να σκεφτόμαστε κάτι είναι αδύνατον· αφ’ ετέρου δεν υπάρχει είναι που δεν είναι δυνατόν ν’ αποτελέσει αντικείμενο νόησης. Το μη είναι δεν υπάρχει και είναι αναγκαίο να μη υπάρχει. Οι Ελεάτες αρνούνται την κίνηση και την μεταβολή (κατά τούτο ευρίσκονται στον αντίποδα της Ηρακλείτειας θεωρίας). Προς την πραγματικότητα του είναι, αντιτίθεται το ψεύδος του φαινομένου, η πλάνη της δόξης (τα δόγματα). Στην θεωρία των Ιδεών του Πλάτωνα σύμφωνα με την οποία οι Ιδέες είναι τα πρότυπα με βάση τα οποία έχουν φτιαχτεί τα αισθητά, που αποτελούν ομοιώματα των Ιδεών, αντιτάσσει και λέει ότι αυτό είναι αντιφατικό. Αφού το πρότυπο και το ομοίωμα μοιάζουν, σημαίνει πως υπάρχει ένα άλλο πρότυπο στο οποίο μετέχουν, τόσο το αρχικό πρότυπο, όσο και το ομοίωμά του, από το οποίο αντλούν την ομοιότητά τους. Και για το δεύτερο τούτο πρότυπο πρέπει, σύμφωνα με την ίδια λογική, να υπάρχει τρίτο πρότυπο, και για το τρίτο τέταρτο κ.ο.κ. Ακόμη περρισσότερο η κριτική του Παρμενίδη προσπαθεί να καταδείξει πως, αν παραδεχθεί κάποιος την ύπαρξη δύο χωριστών πραγματικοτήτων, της νοητής και της αισθητής, αναγκαία συνέπεια της παραδοχής του είναι η αντίληψη πως ο ένας κόσμος δεν μπορεί να γνωρίζει τίποτα για τον άλλο. Ούτε ο θεός, ευρισκόμενος στην πραγματικότητα των ιδεών, θα γνώριζε τίποτα για τον ανθρώπινο κόσμο υποστηρίζει. (Αυτό σχετίζεται με τελευταίες θεωρίες περί επάλληλων κβαντισμένων κόσμων διαχωρισμένων μεταξύ τους με ταχύτητες φωτός διαφορετικές για τον κάθε κβαντισμένο κόσμο, χωρίς δυνατότητα επικοινωνοίας μεταξύ τους, και που για τον δικό μας είναι η ταχύτητα φωτός είναι 300.000km/sec.). Είναι πολύ ενδιαφέρον να αναλύσουμε τις οκτώ υποθέσεις (αξιώματα) του Παρμενίδη και πως εννοιολογικά τεκμηριώνεται η θέση του αυτή. Απαύγασμα βαθύτατης νόησης, ενώ φαίνεται αξιωματική, στην ουσία αποδεικνύει νοητικά την αντικειμενική πραγματικότητα η οποία υποτίθεται ως ενιαία.

Στις τέσσαρες πρώτες ερευνώνται οι συνέπιες τόσο για το Εν όσο και για τα πράγματα που είναι άλλα από το Εν. Στις άλλες τέσσερες οι υποθέσεις αρνούνται την πραγματικότητα του Ενός, και ερευνώνται εκ νέου οι συνέπειες τόσο για το Εν όσο και για τα πράγματα που είναι άλλα από το Εν.(Το εννοιολογικό περιεχόμενο όμως μπορεί να είναι πχ στην 5) Αν υπάρχει το μη Εν …………δεν είναι δυνατόν να ειπωθεί τίποτα για το μη Εν άρα και για το Εν αν θεωρηθεί το Σύνολο Κόσμου = Εν + μη Εν.

1. Αν το Εν υπάρχει απολύτως και ανεξαρτήτως των άλλων, δεν είναι δυνατόν να ειπωθεί τίποτα για το Εν.

2. Αν το Εν υπάρχει συσχετικώς προς τα άλλα, είναι δυνατόν να ειπωθούν τα πάντα για το Εν.

3. Αν το Εν υπάρχει απολύτως και ανεξαρτήτως των άλλων, δεν είναι δυνατόν να ειπωθεί τίποτα για τα άλλα..

4. Αν το Εν υπάρχει συσχετικώς προς τα άλλα, είναι δυνατόν να ειπωθούν τα πάντα για τα άλλα

5. Αν το Εν δεν υπάρχει θεωρούμενο απολύτως και ανεξαρτήτως των άλλων, δεν είναι δυνατόν να ειπωθεί τίποτα για το Εν.

6. Αν το Εν δεν υπάρχει θεωρούμενο συσχετικώς προς τα άλλα, είναι δυνατόν να ειπωθούν τα πάντα για το Εν.

7. Αν το Εν δεν υπάρχει θεωρούμενο απολύτως και ανεξαρτήτως των άλλων, δεν είναι δυνατόν να ειπωθεί τίποτα για τα άλλα..

8. Αν το Εν δεν υπάρχει θεωρούμενο συσχετικώς προς τα άλλα, είναι δυνατόν να ειπωθούν τα πάντα για τα άλλα.

Ο Παρμενίδης λέει ότι η εικόνα του Κόσμου που μας δίδουν οι αισθήσεις, δεν είναι η πραγματική, αλλά φαινομενική και μεταβαλλόμενη. Ο Κόσμος αποτελεί μια ψευδαίσθηση. Η θρησκεία ανήκει στον φαινομενικό κόσμο της δοξασίας. Δεν υπάρχουν πολλά πράγματα αλλά ένα, και αυτό είναι το Εν, το καθ’ αυτό Ον. Το μη Ον δεν υπάρχει.

Ο Παρμενίδης δεν απορρίπτει τον υλικό Κόσμο των αισθήσεων αξίζει να τον μελετήσουμε και αποδεικνύει ότι υπάρχει κάτι το αμετάβλητο στον κόσμο ονοματίζοντας το Εν, προϊόν νόησης, η γνήσια πραγματικότητα μέσα στην σκέψη του, στο υποκείμενο της γνώσης του. Ο Καντ λέει όλα όσα μας παρέχουν οι αισθήσεις μας δεν είναι ο πραγματικός Κόσμος, δεν είναι το «πράγμα καθ’ εαυτό». Το τελευταίο βρίσκεται στο υποκείμενο, στο γεγονός ότι είναι ένα υποκείμενο ικανό να σκέπτεται, να μετέχει τουλάχιστον σε συγκεκριμένες διεργασίες της σκέψης, ένα υποκείμενο που διαρκώς επιθυμεί, όπως το εκφράζει ο Schopenhauer. Νομίζω, πέρα από κάθε αμφιβολία, ότι πρόκειται για το αιώνιο, ακίνητο Εν του Παρμενίδη το οποίο ως προς την ουσία του διατηρείται ανέγγιχτο, ανεπηρέαστο. Αντιλαμβανόμαστε μια προσπάθεια απόδειξης του εννιαίου του πνεύματος της ψυχής του Κόσμου και του Θείου.

Ο Πρωταγόρας

Στο αντίθετο άκρο ο Πρωταγόρας αρχηγέτης της σοφιστικής, εκπρόσωπος της αισθητηριακής αντίληψης του Κόσμου λέει. «Πάντων χρημάτων μέτρον εστίν άνθρωπος» και κάπου αλλού επίσης «Περί των θεών δεν μπορώ να γνωρίζω ούτε ότι υπάρχουν, ούτε ότι δεν υπάρχουν, ούτε ποια είναι η όψη τους, διότι είναι πολλά εκείνα που εμποδίζουν την ακριβή γνώση, και η έλλειψη σαφών ενδείξεων και η μικρή διάρκεια της ανθρώπινης ζωής». Και τα δύο δεν είναι βεβαίως σοφίσματα και έχουν βαθύτατο νόημα.

Ο Πυθαγόρας

Αντίθετα με τους «θεωρητικούς» τον Παρμενίδη και τον Πρωταγόρα οι Πυθαγόρειοι είχαν έντονο επιστημονικό προσανατολισμό. Το κύριο αξίωμα των Πυθαγορείων είναι το εξής: «τα πράγματα είναι αριθμοί» που εννοιολογικά θα πρέπει να το εννοούσαν ως, «τα πράγματα είναι όπως οι αριθμοί». Αντίληψη που συμβαδίζει με την σύγχρονη κβαντισμένη άποψη του Κόσμου. Πριν τον Mandelbrot ο οποίος χαρακτήρισε τα fractals ως τη Γεωμετρία της Φύσης, 2500 χρόνια νωρίτερα ο Πυθαγόρας στους Ιερούς Λόγους του διετύπωσε. «Θα μάθεις, όσο τούτο είναι επιτρεπτό σ’ ένα θνητό, ότι η Φύση είναι από κάθε άποψη όμοια προς τον εαυτόν της».

Ο Πλάτων. Ο Κόσμος των Ιδεών

Υπάρχει μια απόλυτη αλήθεια ή όχι; Οι ιδέες της «ελευθερίας, δικαιοσύνης, ομορφιάς» είναι υποκειμενικές, δηλαδή κατασκευάσματα του νου, ή αντικειμενικές που υπάρχουν ανεξάρτητα της σκέψης μας; Ο Πλάτων πίστευε ό,τι όλες οι αφηρημένες έννοιες (π.χ. ομορφιά, αλήθεια, δικαιοσύνη, ή μαθηματικές έννοιες) έχουν μια αντικειμενική, ανεξάρτητη ύπαρξη, γιατί είναι περισσότερο από προεκτάσεις κατάλληλων εμπειριών. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, δεν θα είχαμε μια αίσθηση ομορφιάς, εάν δεν υπήρχε μια αφηρημένη ιδέα ομορφιάς στον κόσμο. Πρέπει να υπάρχει αντικειμενική σύνδεση των Ιδεών, με την νόηση για να γίνονται νοητές αυτές στον νου;

Τα μαθηματικά αντικείμενα ήταν κατά τον Πλάτωνα τα πιο εξέχοντα παραδείγματα εννοιών που έχουν μια αντικειμενική ύπαρξη, ανεξάρτητα από τη γνώση μας γι’ αυτές. Ο Πλάτων ονόμασε αυτές τις έννοιες Ιδέες. Εάν δεν υπάρχει μια αφηρημένη αντικειμενική ιδέα της Δικαιοσύνης, τότε γιατί αισθανόμαστε ότι κάποιες πράξεις είναι δίκαιες, ενώ κάποιες άλλες όχι; Όλο το σύστημα της Δικαιοσύνης βασίζεται στην πεποίθηση ότι, υπάρχει μια αντικειμενική Ηθική και Δικαιοσύνη. Τι εννοούμε όταν λέμε, ότι ορισμένες αφηρημένες ιδέες είναι αντικειμενικές και υπάρχουν κατά κάποιο τρόπο έξω από τον νου μας; Ο Πλάτων δεν δίδει ξεκάθαρη απάντηση.

Ο Kant θεωρεί ορισμένες αφηρημένες έννοιες, ως έμφυτες στο διανοητικό μας σύστημα, δηλαδή ως προϋπάρχουσες μορφές σύλληψης της πραγματικότητας-προϋπάρχοντα καλούπια («εκ των προτέρων ενοράσεις» και «εκ των προτέρων κατηγορίες»), μέσα στις οποίες ο νους μας «πιέζει» όλες τις εξωτερικές εμπειρίες και τις διαμορφώνει. Ο Πλατωνισμός δεν πρέπει να εννοηθεί ως εκ των προτέρων ύπαρξη της έννοιας στον νου μας, αλλά μάλλον ως ικανότητα, ως ροπή να αναπτύξουμε σταδιακά αυτήν την έννοια. Εάν δεν υπήρχε αυτό το κάτι άλλο, ο κόσμος των ιδεών, η ροπή αυτή, τότε θα προέκυπταν οι ιδέες σε αταξία και το αποτέλεσμα δεν θα ήταν υψηλής αξίας και συμμετρίας, πράγμα που δεν συμβιβάζεται με την τάξη στην οποία οδηγεί τον κόσμο η Φύση, ενάντια στον δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο ο οποίος ισχύει για το υλικό Σύμπαν.

Τα τρία αξιώματα

Τα τρία βασικά σύγχρονα αξιώματα της επιστήμης έχουν ελληνική καταγωγή.

Αξίωμα 1. Ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά είναι η υπόθεση ό,τι η εξέλιξη των φυσικών φαινομένων είναι κατανοήσιμη. Πρόκειται για την μη πνευματιστική, μη δεισιδαιμονική, μη μαγική στάση απέναντι στα πράγματα. Αυτή αποδίδεται στον Θαλή.

Αξίωμα 2. Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό είναι η αντικειμενοποίηση, δηλαδή, στην προσπάθειά της να περιγράψει και να κατανοήσει τη Φύση, η επιστήμη, απλουστεύει αυτό το εξαιρετικά δύσκολο πρόβλημα. Αυτή αποδίδεται στον Ηράκλειτο.

Όποιος υιοθετεί αυτή την θέση είναι εκτός πραγματικότητας(δεν ακριβολογεί ο μεταφραστής), αλλά και το να την απορρίψεις είναι καθαρή τρέλα(παραλογισμός). Είναι μια ιδιαιτερότητα του τρόπου να κατανοούμε την Φύση με συγκεκριμένες συνέπειες. Ο πραγματικός εξωτερικός Κόσμος και εμείς οι ίδιοι, δηλαδή η συνείδησή μας, έχουμε κατασκευαστεί από τα ίδια δομικά υλικά, δηλαδή όλοι από τους ίδιους δομικούς λίθους, αλλά σε διαφορετική διάταξη, αισθήματα, αντιλήψεις, σκέψεις, αναμνήσεις, νόηση. Απαιτείται ένας συλλογισμός, αλλά εύκολα το καταλαβαίνει κανείς, δηλαδή και η ύλη αποτελείται από αυτά. Εξ’ αιτίας αυτής της υπεραπλούστευσης, έχουμε για το Σύμπαν μια εικόνα ενός μηχανισμού π.χ. ωρολογιακού, χωρίς συνείδησης, νου, θέληση, κλπ. Το Ελληνικό πνεύμα συνέλαβε ή πολύ περισσότερο διείδε τη Φύση, οργανική ή ανόργανη, ως έμβιο Όλον, ως κινούμενο αρθρωτό Όλον, ως Σύμπαν. Αφού λοιπόν είμαστε δημιουργήματα του Σύμπαντος και έχουμε οι άνθρωποι όλα αυτά, ίσως ακόμη και άλλα, είναι αδύνατον το Σύμπαν σαν Μητέρα Φύση να είναι υποδεέστερη από εμάς. Το ολιγότερο είναι ίση με το δημιούργημα, άρα είναι έμβιο ον όπως και εμείς οι άνθρωποι, υψίστης υπερσυμμετρίας.

Αξίωμα 3. Ένα τρίτο χαρακτηριστικό είναι ή αρχή της αιτιότητας, η οποία υφίσταται επικρίσεις και γίνεται προσπάθεια επαναεισαγωγής του θρησκευτικού τελολογικού δόγματος και την αντικατάστασή της από αυτό. Αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι, ο θεός (το Εν) και ο κόσμος, ενώ είναι σε ένα κλειστό σύστημα αλληλοεξαρτώμενοι, αλληλοεξελισσόμενοι, θεωρείται ο θεός ο Ιουδαιοχριστιανικός ευρίσκεται εκτός του κόσμου, καταλήγοντας σε ένα διακοσμητικό στοιχείο, θεωρώντας αναξιοπρεπές στον εαυτόν του να παρεμβαίνει στον κόσμο που εκείνος δημιούργησε. Με τα σημερινά δεδομένα, πρέπει να επαναδιατυπώσουμε την αρχή της αιτιότητας στα πλαίσια της χαοτικής θεωρίας. Δεν αποκλείεται λοιπόν μια χαοτική συμπεριφορά σε μικρή κλίμακα(μικρόκοσμος) να εκφράζεται με τάξη σε μεγάλη κλίμακα(μακρόκοσμος). Εάν ο θεός δεν επεμβαίνει στον κόσμο τότε δεν υπάρχει δίοδος επικοινωνίας και άρα ο θεός, ο Ιουδαιοχριστιανικός, δεν είναι δημιουργός. Αν πάλι επεμβαίνει τότε και αυτός αυτόεξελίσσεται μαζί με τον κόσμο και τότε ο θεός είναι το Εν.

Αιτιοκρατία και ελεύθερη βούληση

Αυτό που θεωρούμε ως ελευθερία της συμπεριφοράς, θα μπορούσε απλά να οφείλεται σε αυξανόμενη διαφοροποίηση της συμπεριφοράς κάθε ατόμου, οφειλομένη στη διαφορετική εξέλιξη του συστήματος των εννοιών του με βάση τις προσωπικές του εμπειρίες. Επειδή ένα μεγάλο μέρος της συμπεριφοράς του ατόμου ελέγχεται από ένστικτα δημιουργείται το ερώτημα αν η ελεύθερα βούληση είναι μια αυταπάτη. Τα ένστικτα διαμορφώνονται από εξωτερικές εμπειρίες, οι οποίες είναι θέμα προσωπικών επιλογών. Αυτό σημαίνει, ότι δεν επηρεαζόμαστε από το περιβάλλον μας μόνο, αλλά αποτελούμε μια ενότητα με αυτό. Φαίνεται να μη είναι ελεύθερη η απόφαση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέσαμε, όσα συμβαίνουν στο σώμα ενός ζώντος οργανισμού στο χώρο και στο χρόνο και αντιστοιχούν στη δραστηριότητα της νόησης, του υποσυνειδήτου, ή οποιεσδήποτε άλλες πράξεις είναι αν όχι αυστηρά αιτιοκρατικά, οπωσδήποτε στατιστικό-αιτιοκρατικά, χωρίς να έρχονται σε αντίθεση με τη Ελεύθερη Βούληση. Η κβαντική απροσδιοριστία δεν πρέπει να συσχετίζεται βιολογικά με όλα αυτά.

6. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ

Εγκέφαλος

Ενώ στα φυτά και στα χαμηλότερα επίπεδα του ζωικού βασιλείου, τα οποία στερούνται νευρικού ιστού, η σωστή συμπεριφορά επιτυγχάνεται με την αργή διαδικασία της επιλογής, με άλλα λόγια με τη δοκιμή και το σφάλμα, η υψηλή νοημοσύνη του ανθρώπου, του δίνει τη δυνατότητα να παίζει τον ίδιο ρόλο κατ’ επιλογή, με τη νόησή του.

Γιατί η μάζα του εγκεφάλου στα ζώα έχει μια σταθερή αναλογία σε σχέση με το βάρος του ζώου; Πως τα έντομα με μικρό μέγεθος εγκεφάλου επιτελούν τις ίδιες ζωτικές λειτουργίες επιβίωσης με τα μεγάλα θηλαστικά; Γιατί από όλα τα αναπαραγόμενα είδη, οι εξελιγμένοι ζώντες οργανισμοί (μετακινούμενα) έχουν εγκέφαλο ενώ τα ατελέστερα και τα φυτά (ακίνητα) δεν έχουν εγκέφαλο όμως επιτελούν τις βασικές ζωτικές λειτουργίες εξίσου αποτελεσματικά; Μήπως υπάρχει κάτι κοινό μη εύκολα ανιχνεύσιμο και δίδει απάντηση σε αυτό το ερώτημα; Μήπως ο εγκέφαλος είναι για τις κινήσεις των μελών του σώματος, την ροή και επεξεργασία ηλεκτρικών σημάτων σαν ένας επεξεργαστής Η/Υ και επιπλέον έχει τον ρόλο ενός τελικού ενισχυτού των νευρωνικών σημάτων σε μέγεθος ρεύματος τόσο ικανοποιητικό ώστε να μπορεί να κινεί τα μέλη ενός εντόμου όσο και την ουρά μιας φάλαινας;

Μνήμη

Από την φύση της λειτουργίας της, η μνήμη είναι κάτι διαφορετικό από τον επεξεργαστή. Η δομή του εγκεφάλου ομοιάζει περισσότερο με παράλληλους και αλληλοσυνδεδεμένους νευρωνικούς επεξεργαστές, όπως ένας επεξεργαστής ενός Η/Υ. Οι σημερινές μνήμες είναι μαγνητικά ή οπτικά υλικά όπου καταχωρούνται τα αρχεία. Δεν υπάρχει άλλο είδος μνήμης. Οι μακροχρόνιες μνήμες του εγκεφάλου φαίνονται αναλογικής μορφής. Ψηφιακής είναι μόνον τα εισερχόμενα μηνύματα. Ενώ ο άνθρωπος δεν έχει την συνείδηση, ότι στη μνήμη του υπάρχουν οι καταχωρήσεις όλης της ζωής του, εντούτοις, ασυνείδητα εκτελεί μια διεργασία πολύ υψηλής συσχέτισης των εισερχομένων με τις καταχωρημένες πληροφορίες για την ταυτοποίηση ενός π.χ. προσώπου που αντικρίζει. Αυτή η διεργασία καλύτερα φαίνεται, όταν ένα σκίτσο προσώπου παρά το γεγονός, ότι δεν έχει ουδεμία διαφορά με το ίδιο το πρόσωπο, η συνείδηση το ταυτίζει ή το απορρίπτει με μια ανεπαίσθητη, αδιόρατη διαφορά. Οι αναπλάσεις προσώπων και γεγονότων στα όνειρα, δείχνουν το πόσο λεπτομερειακά υπάρχουν καταχωρημένες οι παραστάσεις στον εγκέφαλο. Πώς επιτυγχάνεται η απομνημόνευση μακροσκελών κειμένων με ακρίβεια από στήθους; Υπολογισμοί δείχνουν ό,τι ο εγκέφαλος θα απαιτούσε πολύ περισσότερες συνάψεις για τις καταχωρήσεις του ματιού μιας ημέρας από τις υπάρχουσες 10¹⁴ συνάψεις των 10¹¹ νευρώνων.(κάθε νευρώνας έχει περίπου 10⁵ συνάψεις). Οι νευρώνες μπορεί να επεξεργάζονται σήματα, μπορούν όμως και να τα αποθηκεύουν; Τι μορφής είναι η μνήμη του εγκεφάλου; Κάποιου μη προσδιορισμένου ακόμη μέσου, ή δημιουργία κάποιου πεδίου ακαθόριστης και μη εισέτι ταυτοποιημένης μορφής;

Εδώ πρέπει να αναφέρουμε εκείνη την νοητική διαδικασία, της προσπάθειας ανάκλησης στην μνήμη μας, την προσπάθεια να ενθυμηθούμε κυριολεκτικά από την άγνοια, γεγονότων παιδικής ηλικίας, ή άλλων λεπτομερειών γεγονότων ώριμης ηλικίας, των εννοιών, ή των νοητικών εκφράσεων, που δεν έχουν καταχωρηθεί με ονόματα. Την διαδικασία της επαναλαμβανόμενης προσπάθειας του τύπου, δοκιμής και σφάλματος, όπου σταδιακά, κάνοντας εσωτερικό διάλογο με προσεγγιστικές σκέψεις γι’ αυτό που θέλουμε να ανακαλέσουμε, παίρνουμε μετά από επαναλαμβανόμενες προσπάθειες, μερική ή ολική βεβαιότητα περί της αλήθειας και τελικά την βεβαιότητα της ανάμνησης, μόνον όταν ταυτίζεται, αυτό που διατυπώνουμε νοητικά, με αυτό που θέλουμε να ενθυμηθούμε, με αυτό που είναι καταχωρημένο κάπου. Με τις συνάψεις μπορεί να συνδέονται η άμεση μνήμη και η μνήμη μικρής διάρκειας. Αν η μακροχρόνια μνήμη είναι στις συνάψεις, θα έπρεπε να ενθυμούμεθα συνειδητά τα γεγονότα και τις πληροφορίες που είναι καταχωρημένα σε αυτήν χωρίς την ανάγκη της ανωτέρω προσπάθειας, και ενδεχομένως θα τις ξεχνούσαμε μετά από ένα χρονικό διάστημα όπως γίνεται στην άμεση και μικρής διάρκειας μνήμη.

Πώς γίνεται όμως η ανάκληση των δεδομένων από την μνήμη μας; Στον ηλεκτρονικό υπολογιστή γίνεται ασύρματα, με κεφαλή ευαίσθητη σε μαγνητικά μέσα, η οποία σαρώνει τον μαγνητικό δίσκο ή με ακτίνα Laser, η οποία σαρώνει ένα οπτικό δίσκο και με επεξεργασία ηλεκτρονική τα αναπαράγει σε οπτική και ακουστική κατανοητή μορφή. Για να γίνει ανάκληση από την αποθήκη της μνήμης του ανθρώπου, απαιτείται σάρωση με ένα είδος σαρωτή που θα σαρώνει ανάλογα την αποθήκη της μνήμης. Πως γίνεται η σάρωση των αποθηκευμένων πληροφοριών; Που ευρίσκεται ο σκληρός δίσκος; Στις συνάψεις; Με ανάκληση από την μνήμη του ανθρώπου μέσω των νευρωνικών συνάψεων; Με υλικούς αγωγούς σταθερούς στον χώρο δεν αιτιολογείται ένας σαρωτής που θα πρέπει να μεταβάλει την θέση της κεφαλής του. Με αυτά τα δεδομένα οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι ο σκληρός δίσκος πρέπει να είναι ο νους, το πνεύμα, άυλος, διαφορετικής υφής από τον υλικό αυτόν κόσμο, όπως λένε οι μεγάλοι φιλόσοφοι για το νου. Το μοντέλο και η ίδια η λειτουργία δείχνουν ό,τι η καταχώρηση και η ανάκληση θα πρέπει να γίνονται με ασύρματη επικοινωνία, δηλαδή με ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς,ή με σάρωση δέσμης κάποιου πεδίου. Η μορφή πρέπει να είναι αναλογική και χωροταξική, λειτουργούσα εν είδη εσωτερικού radar.

Εγκεφαλικά επεισόδια

Η μνήμη μικρής διάρκειας μπορεί να διαταραχθεί από ένα κτύπημα στον εγκέφαλο, μια κρίση επιληψίας, διακοπή παροχής αίματος στον εγκέφαλο, αφασίες, πράγμα που αιτιολογεί την υπόθεση της θέσης της στις συνάψεις. Όμως αυτή η αμνησία δεν εκτείνεται στις μακροχρόνιες μνήμες. Ακόμη και το βαθύ κόμμα δεν σβήνει τις μακροχρόνιες μνήμες.

Ο θάλαμος φαίνεται να βοηθάει στην εστίαση του ενδιαφέροντος, επιτρέποντας την πρόσβαση στη μνήμη μικρής διάρκειας, ενώ ο ιππόκαμπος παίζει έναν κεντρικό ρόλο στη διαδικασία λειτουργίας της μνήμης μικρής διάρκειας. Τραύματα στον ιππόκαμπο διαταράσσουν μόνο την καταγραφή νέων μνημών, αφήνοντας άθικτες τις παλιές. Σε αντίθεση, είναι δύσκολο να συνδέσουμε οποιαδήποτε ειδική εγκεφαλική δομή με την μακροχρόνια μνήμη. Δεν φαίνεται να υπάρχει εγκεφαλική περιοχή που η βλάβη της να οδηγεί σε πλήρη απώλεια της μακροχρόνιας μνήμης, παρά το γεγονός, ότι μπορούμε να προσδιορίσουμε ευρύτερες περιοχές του εγκεφάλου, που παίζουν ένα βασικό ρόλο σε διάφορες νοητικές ικανότητες. Συνεπώς οι μακροχρόνιες μνήμες δεν βρίσκονται στις συνάψεις αλλά έχουν μορφή κάποιου αγνώστου πεδίου.

Πολλοί συγγραφείς έδειξαν, πως τα υποκείμενα που είχαν υποβληθεί στα αντίστοιχα τεστ, επιτύγχαναν καλύτερα αποτελέσματα όταν τα υπό παρατήρηση αντικείμενα, μπορούσαν να αναγνωρισθούν και να κατονομασθούν, παρά όταν επρόκειτο για μορφές που δεν διαθέτουν όνομα στη γλώσσα. Τοπικές βλάβες του φλοιού, π.χ. εξαιτίας ενός εγκεφαλικού επεισοδίου, μπορούν βέβαια να μειώσουν ή να εξαφανίσουν κάποια βασική ικανότητα, όπως η ικανότητα αναμνήσεως του ονόματος ενός αντικειμένου. Εντούτοις μπορεί ακόμη να γνωρίζουμε σε τι χρησιμεύει αυτό το αντικείμενο. Οι εξωτερικές στοιβάδες του φλοιού αποτελούν τον νεοφλοιό, ο οποίος είναι το κέντρο της σκέψης. Ενδεχομένως να επιτελούν την μετατροπή σε μακροχρόνιες μνήμες από τις μικρής διάρκειας μνήμες, ότι κάνει ο ιππόκαμπος για τις μικρής διάρκειας μνήμες από τις άμεσες μνήμες. Τα ονόματα δηλαδή ευρίσκονται σε άλλαη θέση από το εννοιολογικό τους περιεχόμενο. Από υπολογισμούς αποδεικνύεται, ότι το μέγεθος του φλοιού είναι πολύ μικρότερο από το απαιτούμενο για την καταχώρηση όλων των μηνυμάτων των αισθητηρίων οργάνων της ζωής μας. Γιατί ο φλοιός ευρίσκεται στο εξωτερικό μέρος του εγκεφάλου; Στον φλοιό καταχωρούνται μόνον οι ονομασίες των αρχείων της μνήμης, τα ονόματα δηλαδή μόνον, και όχι το περιεχόμενο των αρχείων τους που είναι όλη μας η ζωή. Ακόμη ίσως αποτελεί την θέση της συνείδησης και μεταφραστή των περιεχομένων της μακροχρόνιας μνήμης, της σκέψης μας δηλαδή, σε γλώσσα. Το πιθανότερο είναι η θέση του να διευκολύνει την σύνδεση της ύλης του φλοιού με τα πεδία της μακροχρόνιας μνήμης που θα πρέπει να ευρίσκονται εκτός της ύλης του σώματος, εξηγόντας έτσι και τα φαινόμενα της τηλεπάθειας

Το ζήτημα των αφασιών.

Υπάρχουν πλήθος απόλυτα παρατηρήσιμων διαταραχών του λόγου. Οι σοβαρότερες ταξινομούνται κάτω από το γενικό όνομα αφασίες. Διακρίνουμε έξι είδη.

1. Την αφασία του Broca: η οποία επιρεάζει την προφορική έκφραση, τις προφορικές απολουθίες και του κατονομασμού αντικειμένων. Δεν επιρεάζει την αντίληψη.
2. Την αφασία Wernicke (αισθητική αφασία): δεν προσβάλεται η λεκτική ροή αλλά η αντίληψη, η ικανότητα επανάληψης και κατονομασμού παρουσιάζει χαρακτηριστικό έλλειμα.
3. Την αμνησιακή αφασία: δεν επιρεάζει την κατανόηση, την εκφραση, την επανάληψη αλλά προσβάλλει ξεκάθαρα την ικανότητα κατονομασμού.
4. Την αφασία μετάδοσης: πλήτει την επανάληψη.
5. Τη διαφλοιική κινιτική αφασία: επιρεάζει την εκφορά του λόγου.
6. Τη διαφλοιική αισθητήρια αφασία επηρεάζει την αντίληψη και την ικανότητα κατονομασμού.

Ένας τελευταίος τύπος είναι η καθολική αφασία και πλήττει όλες τις όψεις της γλωσσικής λειτουργίας. Αφασιολόγοι όπως οι P. Marie, K Goldstein, M. Head ή ο Bay και γενικότερα όλοι οι υποστηρικτές της «ενοποιητικής» σύλληψης της αφασίας, θεωρούν, ότι η αφασία έχει ως μοναδική της αιτία τη διαταραχή της θεμελιώδους ικανότητας της χρήσης συμβόλων. Ο Bay δεν διστάζει μάλιστα να δηλώσει πως «η αφασία με την κυριολεκτική έννοια του όρου δεν είναι σε καμια περίπτωση διαταραχή της γλώσσας, αλλά μάλλον διαταραχή της εννοιολογικής σκέψης και της γλώσσας, στο μέτρο που η γλώσσα είναι το απαραίτητο εργαλείο για να σκεφτόμαστε εννοιολογικά». Στον αντίποδα, ορισμένοι συγγραφείς για παράδειγμα οι Roch-Lecours και Lhermitte, δηλώνουν με κατηγορηματικό τρόπο πως «η αφασία δεν συνεπάγεται αφ’ εαυτού την ελάττωση της γενικής νοημοσύνης».

Λογική και ορθολογισμός

Η ορθή σκέψη δεν προκύπτει πάντα με εφαρμογή κάποιων νόμων της λογικής. Η λογική είναι μόνον μια απλή περίπτωση της νοητικής ικανότητας του εγκεφάλου. Δεν είναι οι μέθοδοι λύσης των προβλημάτων αποκλειστικά αναλογικής-τυπικής λογικής. Υπάρχουν αληθείς σκέψεις που δεν προκύπτουν με εφαρμογή κάποιων νόμων της λογικής. Αυτές θα μπορούσαμε να τις αποκαλέσουμε ορθολογισμό-ορθό λόγο. Η ορθολογική απόφαση δεν υπόκειται πάντοτε σε κανόνες λογικής αλλά είναι σύνθετος συνάρτηση παραμέτρων και εν είδη συναισθήματος-διαίσθησης-έμπνευσης οδηγεί σε δεδομένο ορθό-αληθές αποτέλεσμα. Αυτό επιτυγχάνεται αφού καταχωρηθούν στον εγκέφαλο όλα τα απαραίτητα στοιχεία και κορεσθεί με το αναγκαίο πλήθος στοιχείων που απαιτούνται για να εξάγει ορθό αποτέλεσμα. Όπως η θεά Αθηνά που αναπηδά από την κεφαλή του πατέρα της θεού Δία.

Τι οντολογικές προεκτάσεις στον νου έχουν τα αξιώματα και τα αποτελέσματα του Gödel, δηλαδή, ότι είναι αληθινό (ορθό) δεν είναι κατ΄ ανάγκη και αποδείξιμο; Μήπως είναι αποτέλεσμα άγνωστης ακόμη μαθηματικής λογικής που εξηγεί την αλήθεια των αξιωμάτων π.χ. σαν κόμβους χαοτικών συναρτήσεων ή άλλα χαρακτηριστικά της χαοτικής θεωρίας, που αντιστοιχούν στη χαοτική συμπεριφορά του εγκεφάλου, γεγονός το οποίο και ο Ilya Prigogin βραβείο Νόμπελ πιστοποιεί εμφαντικά όπως αναφέραμε.

Η κβαντομηχανική σήμερα, φαίνεται να επιβεβαιώνει την θεωρεία του Παρμενίδη περί του εννιαίου του Κόσμου, τις θέσεις του Πλάτωνα, του Καντ, τον δυϊσμό του Καρτέσιου, συνειγορεί στην θεωρία του Αριστοτέλη των σύμφυτων στα πράγματα μορφών και τις συνδυάζει όλες σε ένα εννιαίο σύνολο αλληλοεξαρτημένων ύλης και ψυχής κατ’ αναλογία της ύλης και των κβαντικών στοιβάδων της. Μέσα στον Τίμαιο του Πλάτωνα περιγράφονται εναργέστατα οι βασικές θέσεις της χαοτικής δυναμικής θεωρίας «Περί προόδου των όντων και της επιστροφής στην αρχή ως και της αυτοομοιότητας του κόσμου όλου»

7. ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Έρευνες παλαιότερα στη δεκαετία του 1970 και σύγχρονοι, επί των λεξαρίθμων της Ελληνικής γλώσσας και λεξαριθμητικών συσχετισμών επί των λέξεων και των προτάσεων με τα άρθρα και χωρίς τα άρθρα σε πάνω από 10.000 λέξεις, αποδεικνύουν στατιστικώς και δια καμπυλών συχνότητος ότι, η Ελληνική γλώσσα από όλες τις άλλες γλώσσες, δεν είναι φυσική γλώσσα και σανσκριτικής προελεύσεως, αλλά τεχνητή και εδημιουργήθη με επιστημονικό και μαθηματικό τρόπο. Η Ελληνική γλώσσα παρουσιάζεται ως ένα είδος μαθηματικού κώδικος, ο οποίος καταλλήλως ερμηνευόμενος, μας παρέχει πληροφορίας φιλοσοφικής, επιστημονικής ή τεχνητής φύσεως της προϊστορίας. Ο Πρωταγόρας ο αρχηγέτης της σοφιστικής εδέχετο την Ελληνική γλώσσα «Θέσει και Νόμω και ουχί φύσει», δηλαδή ως κάτι δημιουργηθέν υπό της ανθρωπίνης διανοίας και κατά σύμβασιν και ουχί εκ φύσεως.

Ο Schrödinger βραβείο Νόμπελ λέει, ότι η επιστήμη μας, η Ελληνική επιστήμη, βασίζεται στην αντικειμενοποίηση με την οποία έχει αποκοπεί από μια επαρκή κατανόηση του θέματος της γνώσης και του νου. Στο ερώτημα, ποιοι είμαστε, από πού προήλθαμε και που πηγαίνουμε, τρεις είναι αυτοί που προβάλουν στη προσπάθεια μιας απάντησης. Ο Πλάτων, ο Καντ και ο Αϊνστάιν(Η θεωρία της σχετικότητας με τη βοήθεια των Lorentz και Καραθεοδωρή).

Πίσω από το θέμα της συνέχειας, θα έβλεπε να διαγράφονται οι δύο συνιστώσες της βάσης των ιδεών του Πλάτωνα: Η Οντολογία του Παρμενίδη και η αριθμολογία του Πυθαγόρα. Από το Εν σαν οντότητα, πεπερασμένο και άπειρο χωροχρονικά πριν την γένεση του κόσμου, προκύπτει το άπειρο πλήθος του Πυθαγόρα. Το Εν και το Πλήθος αντιστοιχεί στο Πεπερασμένο και το Άπειρο, από όπου γεννιέται ο κόσμος, από την συνεχή και την μεριστή ουσία, και οδηγεί στη συνεχή και κβαντισμένη κατάσταση του Κόσμου όλου.

Η γλώσσα, με την λογική, τον ορθολογισμό, την εννοιολογία και την νόηση, οδηγεί τον άνθρωπο στην τάξη, την συμμετρία, την υπερσυμμετρία, την αρμονία και δι’ αυτών, στην εννοιολογική και φιλοσοφική του συγκρότηση. Μόνον έτσι τελικά φθάνει στη θεοπνευστία. Η γλώσσα δημιουργεί οντότητες άυλες, εν είδη πεδίου, ή διαμορφώνει μια άγνωστη άυλη οντότητα. Υπάρχει μια αντιστοιχία μεταξύ της δομής της γλώσσας, των εννοιών, των νοημάτων και του πνεύματος. Η δομή της γλώσσας και της σκέψης, αντανακλά την δομή του πνεύματος που περιέχει τα όντα της γλώσσας. Η γλώσσα είναι το εργαλείο για πνευματική ανέλιξη.

Η Ελληνική γλώσσα αριθμεί 7.000.000 κύριες λέξεις και μαζί με τις σύνθετες ανέρχονται σε 70.000.000 περίπου λέξεις. Η υπεροχή της Ελληνικής γλώσσας έναντι των άλλων γλωσσών, αποδεικνύεται από την δόμησή της, την τάξη της, την συμμετρία της, την λεπτομέρεια, την σαφήνεια, την ακρίβεια, τον λεκτικό της πλούτο, τα συνώνυμα, τα παράγωγα, το συντακτικό και τη γραμματική της. Από την γραμματική, το συντακτικό, την δομή, τον τρόπο με τον οποίο δημιουργούνται οι παράγωγες λέξεις, τα συνώνυμα, οι ρίζες και οι καταλήξεις, αποδεικνύουν ότι η Ελληνική γλώσσα έχει δομή γλώσσας αντικειμενοστραφούς προγραμματισμού, του πλέον εξελιγμένου είδους γλώσσας προγραμματισμού σήμερα, της οποίας τόσον η δομή του κώδικα, όσον και του μεταγλωττιστή της (compiler) ομοιάζει με την δομή της Ελληνικής γλώσσας π.χ. (Delphi, C++). Η δομή της ανθρώπινης σκέψης έχει την δομή της Ελληνικής γλώσσας. Αυτήν την δομή έλαβαν ως πρότυπο για την ανάπτυξη των αντικειμενοστραφών γλωσσών προγραμματισμού. Ακόμη η αξία της επιβεβαιώνεται από την λεξαριθμητική ανάλυση και την προβλεπόμενη χρήση της στους Η/Υ της επερχόμενης γενιάς λόγω της εξελιγμένης δομής που αναφέραμε ανωτέρω. Τα λεκτικά της νοήματα, από τα λογοπαίγνια, μέχρι και τα υψίστης αξίας νοητικά επιτεύγματα, αντανακλούν οντολογικά δημιουργήματα, νοητικούς Παρθενώνες, μέσα στον νουν, στο πνεύμα, στην ψυχή, στο αιθερικό σώμα και στο ψυχικό άτομο.

Η Ελληνική σκέψη ταυτίζεται με την λογική, τον ορθό λόγο, την σαφήνεια, την ακρίβεια, την λεπτομερειακή ανάλυση, τον φιλοσοφικό και επιστημονικό λόγο και που μόνον δι’ αυτών οδηγεί στην θεοπνευστία. Στην ανωτάτη βαθμίδα ευρίσκονται οι τα αξιώματα της επιστήμης, η επιστήμη, από κάτω η διάνοια, παρακάτω η πίστη, ακόμη παρακάτω η εικασία(οι δοξασίες και τα δόγματα εννοείται τα φιλοσοφικά) και στον πυθμένα ακόμη παρακάτω τα αυθαίρετα θεολογικά δόγματα του ιουδαιοχριστιανισμού μαζύ με όλα τα σχετικά της πλήρους στατιστιστικής αταξίας και ασυναρτησίας. Κάτω από αυτήν την εννοιολογική στατιστική αταξία δεν υπάρχει τίποτα άλλο όπως μας το βεβαιώνει ο Πλάτων στην Πολιτεία του. Κατά τον Πλάτωνα η ανθρωπίνη γνώσις αρχίζει με την εικασία, εξ’ αυτής ανυψώνεται εις την πίστιν, εξ’ αυτής εις την διάνοιαν και εξ’ αυτής εις την επιστήμη, η οποία είναι η ασφαλής και αναμφίβολος γνώσις. Ο λόγος της Ελληνικής σκέψης διαυγής και αλάθητος.

Δεν έχει σχέση με τον μεταφορικό, σκοταδιστικό, δεισιδαιμονικό, διφορούμενο, γενικόλογο λόγο και τα αυθαίρετα πλήρους στατιστικής αταξίας δόγματα του ιουδαιοχριστιανισμού, τα οποία βάζουν φραγμούς νοητικούς και αντιτίθενται στην διεύρυνση της νόησης. Οπου οι ασυναρτησίες και τα λογικά συμπεράσματα αποκαλούνται θεοπνευστία και που ούτε βοηθούν στην πνευματική συγκρότηση, την συμμετρία, την τάξη και την αρμονία της σκέψης των αδαών και αφιλοσόφητων ανθρώπων. Ποιες είναι οι οντολογικές προεκτάσεις, όταν ένα επίθετο γίνεται ουσιαστικό, δηλαδή όταν το επίθετο θεός γίνεται κύριο όνομα, ή όταν τα δόγματα παίρνουν τη θέση αξιωμάτων; Αυτή η ψευδής ταυτότητα είναι ένας εννοιολογικός ιός, όπως οι παθολογικοί ιοί και οι ιοί των Η/Υ, ο οποίος κατατρώγει την υγειά σκέψη και την μετατρέπει σε ένα εννοιολογικό καρκίνωμα.

Δεν πρέπει να απορεί κανείς, πώς oι Έλληνες δημιούργησαν όλα αυτά τα επιτεύγματα, υλικά και νοητικά. Με την Ελληνική γλώσσα και νόηση. Ποιου μέσου απόρροια είναι; Απόρροια, της πολιτιστικής παράδοσης, κληρονομιά ίσως ενός προκατακλυσμιαίου πολιτισμού, του Χρυσέος γένους του Ησιόδου. Όλα αυτά αποδεικνύουν ό,τι μόνον με την εννοιολογική και φιλοσοφική του συγκρότηση ο άνθρωπος οδηγείται στη θεοποίηση και αποκτά προσωπικότητα ελευθέρα, ισχυρά, ικανή να ανταπεξέρχεται σε δύσκολες καταστάσεις, να γίνεται κύριος του εαυτού του, να ελέγχει και να εξουσιάζει, να καθορίζει το μέλλον και την τύχη του, να αποκτά παντός είδους δύναμη, πνευματική, οικονομική, να γίνει Δαίμων, Ήρωας, Ημίθεος, Θεός, Ολύμπιος Θεός.

Τώρα που τελείωσα την ομιλία μου αυτόματα έκανα την σκέψη εάν ο τίτλος είναι ο ενδεδειγμένος. Σκέπτομαι ότι θα έπρεπε να τον είχα διατυπώσει διαφορετικά. Εισαγωγή στην οντολογία της Ελληνικής γλώσσας, της Ελληνικής εννοιολογίας και της Ελληνικής νόησης. Εσείς θα δίδατε τον δικός σας ο καθένας τίτλο. Γιατί άραγε αυτές οι διαφορές;

Ευχαριστώ.

8. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΚΤΟΣ.

2. ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΕΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΄΄ΗΛΙΟΥ.΄

3. Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΝΟΗΣΗΣ: Ι. Β. ΚΙΟΥΣΤΕΛΙΔΗ.

4. Η ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ: ERWIN SCHRÖDINGER.

5. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΖΩΗ: ERWIN SCHRÖDINGER.

6. Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ: SYLVAIN AUROUX.

7. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΧΑΟΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ & ΣΤΑ FRACTALS: Ι. Λ. ΑΡΑΧΩΒΙΤΗ.

8. INTRODUCTION TO QUANTUM MECHANICS: LINUS PAULING E.B.WILSON.